όλα τα τεύχη


Το σημείωμα της έκδοσης

Συλλογικός Κατάλογος Δημοσίων Βιβλιοθηκών (Ιανουάριος 2003 - Ιούνιος 2004)

Νέες προοπτικές επικοινωνίας και συνεργασίας στις Δημόσιες Βιβλιοθήκες

Ο θησαυρός Ελληνικών Όρων

Υποστήριξη της Εκπαιδευτικής Πράξης από τις Κινητές Βιβλιοθήκες: τι θα γίνει μέχρι σήμερα στο πλαίσιο του ΕΠΕΑΕΚ ΙΙ...

Χρήσιμες Διευθύνσεις στο Διαδίκτυο
 

Τεύχος 2, Οκτώβριος 2004
(έγχρωμη έκδοση, 5,5 ΜΒ),
(ασπρόμαυρη έκδοση, 2,9 ΜΒ)

"Οι Δημόσιες Βιβλιοθήκες...Κινούνται», τεύχος 2, Οκτώβριος 2004: Τετράμηνη έκδοση του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης/ΕΙΕ που πραγματοποιείται στο πλαίσιο του έργου ««Υποστήριξη της εκπαιδευτικής πράξης από τις κινητές βιβλιοθήκες» -Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Εκπαίδευσης και Αρχικής Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΕΠΕΑΕΚ II ), Γ' ΚΠΣ, το οποίο συγχρηματοδοτείται κατά 75% από την Ευρωπαϊκή Ένωση-Ευρωπαϊκό Κοινοτικό Ταμείο και κατά 25% από το Ελληνικό Δημόσιο".

 

Ο Θησαυρός Ελληνικών Όρων

Στο Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης, αυτήν την περίοδο βρίσκεται σε τελική φάση η έκδοση του Θησαυρού Ελληνικών Όρων, του πρώτου θησαυρού γενικού περιεχομένου στον ελληνικό χώρο (με απόδοση των όρων στην αγγλική γλώσσα), που αναπτύχθηκε στο πλαίσιο του έργου «Υποστήριξη της Εκπαιδευτικής Πράξης από Κινητές Βιβλιοθήκες» (ΕΠΕΑΕΚ ΙΙ). Το συγκεκριμένο εργαλείο, που μπορεί να αξιοποιηθεί για την ευρετηρίαση και για την ανάκτηση πληροφορίας, εντάσσεται στη δραστηριότητα του ΕΚΤ που σκοπό έχει την υποστήριξη της θεματικής πρόσβασης στο υλικό των Δημόσιων και Δημοτικών Βιβλιοθηκών και των υπό σύσταση Κέντρων Πληροφόρησης, αλλά και γενικότερα στο περιεχόμενο κάθε είδους ψηφιακών βιβλιοθηκών, βάσεων δεδομένων κ.λπ.

Όταν ξεκινούσε η προσπάθεια στις αρχές του 2002, το ΕΚΤ είχε πρόσφατα ολοκληρώσει την ελληνική μετάφραση της 13ης Συνοπτικής Έκδοσης της Δεκαδικής Ταξινόμησης Dewey, εγχείρημα που άφησε πολύτιμη εμπειρία και τεχνογνωσία, αλλά και καλλιέργησε προσδοκίες για ανάλογη συνέχεια. Οι ανάγκες των ελληνικών βιβλιοθηκών στο σύγχρονο ηλεκτρονικό περιβάλλον (αυτοματοποίηση, αυξανόμενος όγκος ψηφιακού περιεχομένου) υπαγόρευαν ως επόμενο βήμα τη δημιουργία ενός εργαλείου που, με την απαραίτητη "επένδυση" από την πλευρά του βιβλιοθηκονόμου-ευρετηριαστή για την αφομοίωση και εφαρμογή του, θα μπορούσε να βελτιώσει σε βάθος χρόνου την ικανότητα του χρήστη για αποτελεσματική αναζήτηση της πληροφορίας.

Ο θησαυρός, συνδυάζοντας τη χρήση φυσικής γλώσσας με το λογικό συσχετισμό των εννοιών, προέβαλλε ως η πλέον κατάλληλη λύση. Η διεθνής πρακτική έχει δείξει ότι, πέρα από την κάλυψη των αναγκών ευρετηρίασης, ο θησαυρός μπορεί να συμβάλει ουσιαστικά στη διαμόρφωση βελτιωμένων και πιο ολοκληρωμένων λύσεων στον τομέα της ανάκτησης πληροφορίας. Η καθοδήγηση του χρήστη στην επιλογή του κατάλληλου όρου αναζήτησης βασίζεται στην παρουσίαση μιας σαφούς εικόνας του εκάστοτε γνωστικού πεδίου και στην ανάδειξη των σταθερών σημασιολογικών σχέσεων που απορρέουν από τις ίδιες τις έννοιες και δεν εξαρτώνται από κανένα συγκεκριμένο τεκμήριο.

Από τη φύση του, όμως, ο Θησαυρός Ελληνικών Όρων δεν θα μπορούσε να προκύψει με μετάφραση ή προσαρμογή αντίστοιχου ξενόγλωσσου εργαλείου. Το πλέγμα των σχέσεων μεταξύ των εννοιών είναι αδύνατο να μεταφυτευθεί από ένα γλωσσικό και πολιτισμικό περιβάλλον σε ένα άλλο. Ως εκ τούτου, αποφασίστηκε η δημιουργία ενός νέου θησαυρού, που θα προέκυπτε από την αξιοποίηση προϋπάρχοντος υλικού (κυρίως των θεματικών επικεφαλίδων της ΕΒΕ και άλλων θεματικών όρων που χρησιμοποιούνται στις ελληνικές βιβλιοθήκες) και την ενσωμάτωση του υλικού αυτού στο προϊόν πρωτότυπης έρευνας και εργασίας.

Έτσι συστάθηκε η Επιτροπή Ανάπτυξης Θησαυρού (ΕΑΘ), που απαρτίζεται από έμπειρους βιβλιοθηκονόμους από το χώρο τόσο της εκπαίδευσης όσο και των βιβλιοθηκών, και πραγματοποιήθηκε έρευνα για την ευρετηρίαση στις ελληνικές βιβλιοθήκες με τη βοήθεια ερωτηματολογίου, προκειμένου να αποτυπωθεί η υφιστάμενη κατάσταση. Παράλληλα, μελετήθηκαν τα διεθνή και ελληνικά πρότυπα για τη συγκρότηση θησαυρών και συγκεντρώθηκε σχετική βιβλιογραφία.

Τα μέλη της ΕΑΘ ανέλαβαν και επεξεργάστηκαν επιμέρους θεματικές ενότητες, ενώ παράλληλα η ολομέλεια στις μηνιαίες συνεδριάσεις της εξέταζε τα μεθοδολογικά προβλήματα και λάμβανε τις σχετικές αποφάσεις. Το ΕΚΤ προχώρησε στην προμήθεια ειδικού λογισμικού διαχείρισης θησαυρών (SIS-TMS) από το Ινστιτούτο Πληροφορικής του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (Ηράκλειο Κρήτης), σε συνεργασία δε με το Ινστιτούτο πραγματοποίησε προσαρμογές στο λογισμικό με βάση τις απαιτήσεις του συγκεκριμένου έργου.

Η πρώτη έκδοση, που αναμένεται στο τέλος του 2004, θα διατεθεί με τη μορφή CD-ROM, ως ηλεκτρονική εφαρμογή που αναπτύχθηκε σε συνεργασία με την «iLang Γλωσσική Καινοτομία», εταιρεία-τεχνοβλαστό του Ινστιτούτου Επεξεργασίας του Λόγου. Εξετάζεται επίσης η δημιουργία αντίστοιχης εφαρμογής στον διαδικτυακό κόμβο του ΕΚΤ, μέσα από την οποία θα γίνεται η ενημέρωση και ο εμπλουτισμός του Θησαυρού.

Η πρώτη έκδοση καλύπτει τις βασικές έννοιες ενός ευρέως φάσματος γνωστικών πεδίων, με μεγαλύτερη έμφαση σε θέματα ελληνικού και ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος. Παράλληλα, διερευνώνται οι δυνατότητες για περαιτέρω ανάπτυξη και εξειδίκευση του Θησαυρού Ελληνικών Όρων θα αφορά επιλεγμένες θεματικές ενότητες, που θα καθορίζονται με βάση συγκεκριμένες ανάγκες ομάδων χρηστών. Σταθερή επιδίωξη του ΕΚΤ είναι ο διαρκής εμπλουτισμός και η βελτίωση του σημαντικού αυτού εργαλείου, που μόνο μέσα από την καθημερινή πρακτική εφαρμογή του στο πεδίο της πληροφόρησης από τους επαγγελματίες του χώρου μπορεί να εξελίσσεται και να ωριμάζει, συμβάλλοντας έτσι στην κάλυψη των σημερινών και μελλοντικών αναγκών του χώρου της πληροφόρησης.

Μαρία Αλεξανδράκη
Βιβλιοθηκονόμος

Υπεύθυνη Συντονισμού Επιτροπής Ανάπτυξης Θησαυρού
 Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης

 

Copyright © ΕΚΤ (800x600)