Συλλογικός Κατάλογος Δημόσιων
Βιβλιοθηκών (Ιούλιος 2006 - Αύγουστος 2008)
H
βάση δεδομένων «Συλλογικός Κατάλογος Δημόσιων
Βιβλιοθηκών», υποέργο του έργου ΕΠΕΑΕΚ 2005-2008:
«Ολοκλήρωση του έργου των Κινητών Βιβλιοθηκών Δ.Κ.Β.
Βιβλιοθήκη Λεβαδειάς» -
MIS
102803, αναπτύσσεται και
εμπλουτίζεται με αμείωτο ρυθμό και για το διάστημα
Ιούλιος 2006- Αύγουστος 2008. Παράλληλα, διάφορες
δραστηριότητες και εξελίξεις δίνουν νέα δυναμική και
προοπτική στο έργο. Πιο συγκεκριμένα:
-
Το Νοέμβριο του 2006
πραγματοποιήθηκε στη Λιβαδειά ημερίδα με
θέμα:
"Συνεργασίες λαϊκών βιβλιοθηκών - Εργαλεία,
πρότυπα και συλλογικοί κατάλογοι", όπου
κατατέθηκαν εμπειρίες από συνεργασίες
σε επίπεδο ανθρώπινου δυναμικού και υπηρεσιακών
μεταβλητών στις Δημόσιες και Δημοτικές
Βιβλιοθήκες, αλλά και γνώσεις και εμπειρίες
σχετικά με τη χρήση των βιβλιοθηκονομικών
εργαλείων για τη διαχείριση της γνώσης στο χώρο
των ελληνικών λαϊκών βιβλιοθηκών, και
συγκεκριμένα για το Θησαυρό, το
DDC, τα
Αρχεία Καθιερωμένου Τύπου/Authority
files, τους AACR2, το UNIMARC καθώς και για τα
προβλήματα που προκύπτουν κατά την ανταλλαγή
εγγραφών.
-
Η επιτυχημένη αυτή ημερίδα έκανε
αισθητή την ανάγκη ανάπτυξης συνεργασιών μεταξύ
των βιβλιοθηκών, αλλά και της εκφρασμένης
επιθυμίας για ενημέρωση των ανθρώπινου δυναμικού
για τις σύγχρονες εξελίξεις και δράσεις στο
βιβλιοθηκονομικό χώρο. Έτσι, προέκυψαν
o
η δημιουργία του
blog
«Συλλογικός
Κατάλογος Δημοσίων Βιβλιοθηκών»
(http://unioncat.blogspot.com/),
με οδηγίες και θέματα που αφορούν το συλλογικό
κατάλογο και τις δημόσιες βιβλιοθήκες που
τροφοδοτούν τη βάση, αλλά και θέματα που αφορούν
ολόκληρη την ελληνική βιβλιοθηκονομική κοινότητα,
και
o
η
δημιουργία της «Ομάδας
Συζήτησης Greek Public Libraries»
(http://groups.google.com/group/Greek-Public-Libraries/),
ενός χώρου ανάπτυξης δυναμικού διαλόγου και
ανταλλαγής απόψεων για καθημερινά προβλήματα που
αντιμετωπίζουν οι
εργαζόμενοι στις ελληνικές λαϊκές βιβλιοθήκες.
Η συνδρομή του, πέρα από την τεχνική
υποστήριξη του λογισμικού και την παραχώρηση
εφαρμογών επεξεργασίας των εγγραφών σε μορφή
MARC,
ήταν πάντοτε και βιβλιοθηκονομική, καθώς παρείχε
οδηγίες και συμβουλές καθοριστικές για την ποιότητα
του έργου, ενώ παράλληλα υπεδείκνυε και ενημέρωνε
για τις τάσεις που ακολουθεί η διεθνής
βιβλιοθηκονομική κοινότητα.
Από τις αρχές του 2007, με την αρωγή
του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης, χρησιμοποιούνται
για πρώτη φορά αυτοματοποιημένες διαδικασίες
ταύτισης εγγραφών του καταλόγου, αρχικά ως προς το
ISBN,
με χρήση των δυνατοτήτων των νέων τεχνολογιών. Μέσα
από αυτή τη συνεργασία έχει συνδέθηκαν τα αντίτυπα
των εγγραφών του Συλλογικού Καταλόγου με τα αντίτυπα
των εγγραφών των
online
καταλόγων των βιβλιοθηκών-πηγών στο περιβάλλον της
πύλης «Αργώ»,
για να υπάρχει δυνατότητα άμεσης ενημέρωσης των
χρηστών για το πραγματικό πλήθος των αντιτύπων και
τη διαθεσιμότητά τους (status).
Με τη χρήση των νέων εργαλείων και
εφαρμογών, ο ΣΚΔΒ περνά σε μια νέα φάση, κατά την
οποία θα είναι δυνατός ο ταχύτερος και ποσοτικός
εμπλουτισμός του, όχι όμως σε βάρος της ποιότητας
του καταλόγου που είχε επιτευχθεί τα προηγούμενα
χρόνια, στηριζόμενη στις αρχές και πρακτικές που
επιτάσσουν τα διεθνή πρότυπα και κανόνες.
Από το προηγούμενο τεύχος είχαμε
ξεκινήσει τη δημοσίευση λεπτομερών αναφορών σε
προβληματισμούς, πρακτικές, διαδικασίες και κανόνες
που αντιμετωπίζονται και υλοποιούνται κατά τη
διάρκεια δημιουργίας του ΣΚΔΒ, σχετικά με τις
βιβλιογραφικές εγγραφές, τη γραμματική στίξη και την
εφαρμογή της στους Η/Υ, την Ετικέτα Εγγραφής, τα
πεδία Ταύτισης 0ΧΧ του
UNIMARC,
και τα πεδία Κωδικοποιημένων Πληροφοριών 1ΧΧ του
UNIMARC.
Θα συνεχίσουμε, λοιπόν, με οδηγίες
και πολιτικές που ακολουθούνται με συνέπεια στο ΣΚΔΒ
για την καταλογογράφηση του υλικού προβολής και
μαγνητοσκοπήσεων
(κινηματογραφικές ταινίες, διαφάνειες,
μαγνητοσκοπήσεις, διαφημίσεις),
και συγκεκριμένα τις
βιντεοκασέτες VHS, τα DVDs,
VCDs, SVCDs και slides.
Οδηγίες
καταλογογράφησης Υλικού προβολής και
μαγνητοσκοπήσεων
RECORD LABEL
Τύπος εγγραφής:
Υλικό προβολής και μαγνητοσκοπήσεων
Βιβλιογραφικό επίπεδο:
Μονογραφία
Ιεραρχικό επίπεδο:
Απροσδιόριστη ιεραρχική σχέση ή Δεν υπάρχει
ιεραρχική σχέση (συνήθως - σπάνια απαντώνται οι
άλλες επιλογές)
Επίπεδο Κωδικοποίησης:
πλήρες επίπεδο
Τύπος περιγραφικής καταλογογράφησης:
η εγγραφή είναι σε πλήρες επίπεδο ISBD,
VCDs, SVCDs και τα slides,
θα αναφερθούμε κυρίως
σ' αυτά.
UNIMARC Minimal Level Record
http://www.ifla.org/VI/3/p1996-1/guid4.html
M = Mandatory
(for all minimal level records) (=υποχρεωτικό)
A = mandatory if
Applicable (to the item being catalogued)
Projected
Material
101
Language of the Work
A
additional subfield: $j Language of subtitles
[Moving Image items]
A
Πεδία ή υποπεδία σημαντικά για την καταλογογράφηση
υλικού προβολής και μαγνητοσκοπήσεων
100
(θέση 8-16)
i-μονογραφία
με χρονολογία κυκλοφορίας και χρονολογία παραγωγής
101_$j
Γλώσσα υποτίτλων
200_$b
Γενικός προσδιορισμός υλικού (μαγνητοσκόπηση,
διαφάνεια, κλπ.)
215
Φυσική περιγραφή
304
Πηγή κύριου τίτλου (ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΟ)
322
Σημείωση τίτλων (credits)
323
Σημείωση συμμετοχών (cast)
606
Form subdivisions (SVCDs*, Βιντεοδίσκοι* κλπ.)
Πεδία UNIMARC που χρησιμοποιούνται στο ΣΚΔΒ
με παραδείγματα (για να τα
δείτε, πατήστε
εδώ)
Περισσότερες παρατηρήσεις και
επισημάνσεις
1.1 Περιγραφικό
Τμήμα
1.1.1 Περί συντομογραφιών
Ως συντομογραφίες χρησιμοποιούνται οι
συντομογραφίες της ελληνικής έκδοσης των AACR2 (ΤΕΙ
Θεσσαλονίκης τ.Β', σ. 404) και των IASA. Αυτές που
απαντώνται συχνότερα στο υλικό προβολής και
μαγνητοσκοπήσεων είναι:
ασπρόμ.
ασπρόμαυρη (ταινία)
βουβ.
βουβή (ταινία)
δευτ.
δευτερόλεπτο
έγχρ.
έγχρωμη
ήχ.
ήχος
ίν.
ίντσες
κ.ά.
και άλλοι
καδ
καρέ ανά δευτερόλεπτο
κλπ.
και τα λοιπά
λεπτ.
λεπτά
μονο.
μονοφωνικός / ή
ομιλ.
ομιλούσα (ταινία)
π.
περίπου
προβ.
προβολή
παδ
προβολή φιλμ σε καρέ ανά δευτερόλεπτο
στερεο.
στερεοφωνικός / ή
[χ.ό.]
χωρίς όνομα (210_$c - εκδότη)
[χ.τ.]
χωρίς τόπο (210_$a)
ώρ.
ώρα
/
ες
CD
Compact Disc
DVD
Digital Versatile Disc (παλαιότερα
Digital Video Disc)
SVCD
Super Video Compact Disc
VCD
Video Compact Disc
VHS
Video Home System
1.1.2 Πηγή πληροφοριών
Κύρια πηγή των πληροφοριών της
εγγραφής μπορεί να είναι το ίδιο το μέσο της
εγγραφής ή η θήκη / κιβώτιο που το περιλαμβάνει.
Στο πεδίο 304 πρέπει να συμπληρώνεται
πάντα η πηγή του κυρίου τίτλου.
1.1.3 Τίτλος και Δήλωση Πνευματικής
Υπευθυνότητας (200)
1.1.3.1 [Κινηματογραφική ταινία] στο
200_$b, ΜΟΝΟ όταν πρόκειται για ταινία σε φιλμ ή
μπομπίνα, και όχι σε βιντεοκασέτα ή βιντεοδίσκο
(μαγνητοσκόπηση = video-recording).
1.1.3.2 200_$f ή 200_$g: Σκηνοθέτης,
παραγωγός, σεναριογράφος (χωρίς να αποκλείονται και
άλλοι πνευματικά υπεύθυνοι - κατά την κρίση του
καταλογογράφου).
1.1.3.3 Οι πρωταγωνιστές ηθοποιοί
(cast) καταχωρούνται στο 701 με τον αντίστοιχο ρόλο
τους (Όχι στο 200_$f ή g) Στο 323 (cast)
καταχωρούνται όσοι δεν έχουν ήδη καταχωρηθεί στο 701
και η συμβολή τους δεν θεωρείται ιδιαίτερα
σημαντική.
1.1.4 Φυσική Περιγραφή (215)
1.1.4.1 Στη φυσική περιγραφή οι
αποδόσεις στα ελληνικά έχουν γίνει βάσει
της ελληνικής έκδοσης
των AACR2 (ΤΕΙ Θεσσαλονίκης).
1.1.4.2 Οι λεπτομέρειες στο 215_$a ακολουθούνται
βάσει των οδηγιών των κανόνων The International
Association of
Sound and Audiovisual Archives
(IASA)
Cataloguing Rules
(http://www.iasa-web.org/icat/)
π.χ. 215_$a
1 βιντεοκασέτα (VHS,
50 λεπτ.) (και όχι 215_$a
1 βιντεοκασέτα (VHS)
(50 λεπτ.) ή 215_$a
1 βιντεοκασέτα VHS (50 λεπτ.) ).
1.1.4.3 Οι ειδικοί
προσδιορισμοί CD-ROM και DVD-ROM αποδίδονται μόνο σε
ηλεκτρονικούς πόρους.
1.2 Σημεία πρόσβασης
1.2.1 Όνομα Προσώπου (701)
1.2.1.1 Ο κωδικός ρόλου καλλιτεχνικών
παραστάσεων για τους οποίους υπάρχουν ειδικοί
κωδικοί π.χ. ηθοποιών (005), τραγουδιστών (721 &
755), μουσικών (545), χορευτών (275) κ.λπ. Δεν
χρησιμοποιείται ο 590.
1.2.1.2 Ο ρόλος 070 χρησιμοποιείται
μόνο όταν το πρόσωπο, και μόνο αυτό, έχει την
αποκλειστική ευθύνη για το έργο. Ειδάλλως
αποδίδονται ξεχωριστά όλοι οι ρόλοι που του
αναλογούν.
1.2.2 Θέμα (600-607)
1.2.2.1 Δεν
χρησιμοποιείται ο κωδικός ρόλου 590 για καλλιτέχνες
για τους οποίους υπάρχουν ειδικοί κωδικοί π.χ.
ηθοποιών (005), τραγουδιστών (721 & 755), μουσικών
(545), χορευτών (275) κ.λπ.
1.2.2.2 Για τη μορφή,
το σχήμα, και τον τύπο του υλικού (π.χ.
βιντεοκασέτες) γίνεται ξεχωριστή εγγραφή στο 606,
και δεν καταχωρείται η πληροφορία ως υποδιαίρεση στο
τέλος του κάθε θέματος (για δυνατότητα μελλοντικής
ένταξης στο πεδίο 608 του UNIMARC - το οποίο δεν
προβλέπεται, προς το παρόν, από το ΑΒΕΚΤ) π.χ. 606__
$a Βιντεοκασέτες.*
* Οι παραπάνω
πληροφορίες δεν καταχωρούνται επίσης, στο τέλος του
θέματος ως θεματικές υποδιαιρέσεις $x π.χ. 606__$a
Διατροφή $x Βιντεοκασέτες για να μην επιβαρύνεται ο
κατάλογος των authorities με πολύ περισσότερες
εγγραφές, με αμφισβητήσιμη αποτελεσματικότητα και
ωφέλεια (και φυσικά, δεν θα χρησιμοποιηθούν
μελλοντικά ούτε στο 606_$j δεν προβλέπεται και
αυτό το υποπεδίο, προς το παρόν, από το ΑΒΕΚΤ).
Ο αστερίσκος μπαίνει
προσωρινά στο τέλος των Form subdivisions, για
ένταξή τους μελλοντικά στο 608 και διάκρισή τους από
τα θέματα ως θέματα.
1.2.2.3
606 __
$a
Κινηματογραφικές ταινίες
606 __
$a
Κινηματογραφικές ταινίες, ελληνικές (εργασίες για
ταινίες που γυρίστηκαν από ελληνικές εταιρείες
παραγωγής και προβλήθηκαν στο εξωτερικό)
606 __
$a
Κινηματογραφικές ταινίες $y Ελλάς (εργασίες για
ταινίες που γυρίστηκαν από ελληνικές εταιρείες και
προβλήθηκαν στην Ελλάδα)
606 __
$a
Κινηματογραφικές ταινίες, Γουέστερν
606 __
$a
Κινηματογραφικές ταινίες, Εκπαιδευτικές
606 __
$a
Κινηματογραφικές ταινίες, Θρίλερ
606 __
$a
Κινηματογραφικές ταινίες, Κωμωδίες
606 __
$a
Κινηματογραφικές ταινίες, Μιούζικαλ
606 __
$a
Κινηματογραφικές ταινίες, Πορνογραφικές
606 __
$a
Κινηματογραφικές και τηλεοπτικές διασκευές
606 __
$a
Κινηματογραφικές ταινίες επιστημονικής φαντασίας
606 __
$a
Κινηματογραφικές ταινίες περιπέτειας
606 __
$a
Κινηματογραφικές ταινίες μικρού μήκους
606 __
$a
Κινηματογραφικές ταινίες μεγάλου μήκους
606 __
$a
Κινούμενα σχέδια (ΟΧΙ Ταινίες κινουμένων σχεδίων)
606 __
$a
Παιδικές ταινίες
606 __
$a
Τηλεοπτικές σειρές
606 __
$a
Διασκευές $x Ανθολογίες $x Τηλεοπτικές σειρές
606 __
$a
Ντοκιμαντέρ
606 __
$a
Κωμωδίες $x Τηλεοπτικές σειρές
606 __
$a
Νεανικές ταινίες
606 __
$a
Λογοτεχνία στον κινηματογράφο
606 __
$a
Πειραματικές ταινίες
606 __
$a
MPEG (Πρότυπο κωδικοποίησης βίντεο)
606 __
$a
AVI (Πρότυπο κωδικοποίησης βίντεο)
Form subdivisions:
606 __
$a
Βιντεοκασέτες*
606 __
$a
Βιντεοδίσκοι*
606 __
$a DVDs*
606 __
$a SVCDs*
606 __
$a VCDs*
1.2.3 Όνομα Συλλογικού Οργάνου (711 &
712)
1.2.3.1 Ο κωδικός ρόλου παραγωγού
(630), παρότι υποδεικνύεται μόνο ως πρόσωπο,
συνιστάται να χρησιμοποιείται και ως ΣΥΟ γιατί
πολλές φορές ΣΥΟ έχουν και αυτό το ρόλο.
1.2.3.2 Στο πεδίο 712 καταχωρούνται
μόνο οι ρόλοι ΣΥΟ εκδότη, διανομέα ή παραγωγού, που
έχουν άμεση σχέση με την εμπορική διάθεση και
προώθηση του προϊόντος.
Ρόλοι
005 Actor
Person who
principally exhibits acting skills in a musical
or dramatic presentation or entertainment.
010 Adapter
Writer who
rewrites novels or stories for motion pictures
or another audiovisual medium. For one who
reworks a musical composition, usually for a
different medium, use Arranger (030).
070 Author
Person or
corporate body chiefly responsible for the
creation of the intellectual or artistic content
of a work. When more than one person or body
jointly bears such responsibility, this code may
be used in association with as many headings as
is appropriate.
090 Author of
dialogue
The writer of
dialogue or spoken commentary for a screenplay
or sound recording.
100 Bibliographic
antecedent
One who is the
author of the work upon which the work reflected
in the catalogue record is based in whole or in
part. This relator may be appropriate in records
for adaptations, indexes, continuations and
sequels by different authors, concordances, etc.
200 Choreographer
210 Commentator
One who provides
interpretation, analysis, or a discussion of the
subject matter on a recording, motion picture,
or other audiovisual medium.
245 Conceptor
Person or
corporate body responsible for the original idea
on which a work is based. This includes the
scientific author of an audio-visual item and
the conceptor of an advertisement.
260 Copyright
holder
275 Dancer
Person who
principally exhibits dancing skills in a musical
or dramatic presentation or entertainment.
300 Director
Person
responsible for the general management of the
work or who supervised the production of the
performance for stage, screen, or sound
recording.
310 Distributor
Agent or agency
that has exclusive or shared marketing rights
for an item.
370 Film editor
545 Musician
Person who
performs music or contributes to the musical
content of a work. Use when it is not possible
or desirable to identify more precisely the
person's function.
550 Narrator
Speaker
delivering the narration in a motion picture,
sound recording or other type of work.
560 Originator
Author or agency
performing the work, i.e. the name of a person
or organization associated with the intellectual
content of the work. Includes person named in
the work as investigator or principal
investigator. This category does not include the
publisher or personal affiliation, or sponsor
except where it is also the corporate author.
590 Performer
Person acting or
otherwise performing in a musical or dramatic
presentation or entertainment. Use if more
specific codes are not \asrequired, e.g. actor,
dancer, musician, singer.
630 Producer
Person with final
responsibility for the making of a motion
picture, including business aspects, management
of the productions, and the commercial success
of the film.
650 Publisher
670 Recording
engineer
Person
supervising the technical aspects of a sound or
video recording session.
675 Reviewer
Person or
corporate body responsible for the review of a
book, motion picture, performance, etc.
690 Scenarist
Author of a
screenplay.
721 Singer
Person who uses
his or her voice with or without musical
accompaniment to produce music. A singer's
performance may or may not include actual words.
755 Vocalist
Person who
principally exhibits singing skills in a musical
or dramatic presentation or entertainment.
770 Writer of
accompanying material
Writer of
significant material which accompanies a sound
recording or other audiovisual material.
Πηγή:UNIMARC
Manual: Bibliographic Format, APPENDIX C:
Relator Codes,
http://www.ifla.org/VI/3/p1996-1/appx-c.htm
Πηγές
από το διαδίκτυο
Κατερίνα Κεράστα, Υπεύθυνη του έργου
«Συλλογικός Κατάλογος Δημοσίων
Βιβλιοθηκών»
Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Λεβαδείας
|