όλα τα τεύχη


Το σημείωμα της έκδοσης

Copy Cataloguing: αξιοποιώντας έτοιμες εγγραφές

Συλλογικός Κατάλογος Δημοσίων Βιβλιοθηκών Φάσεις υλοποίησης ( 1999 - 2004)

Το στοιχείο της δομής στις γλώσσες ευρετηρίασης

Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Πύργου

Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Ρόδου

Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Σερρών

Χρήσιμες Διευθύνσεις στο Διαδίκτυο


Τεύχος 3, Μάιος 2005
(έγχρωμη έκδοση, 10,2MB)
 

"Οι Δημόσιες Βιβλιοθήκες...Κινούνται», τεύχος 3, Μάιος 2005: Τετράμηνη έκδοση του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης/ΕΙΕ που πραγματοποιείται στο πλαίσιο του έργου «Ολοκλήρωση των Έργων των Κινητών Βιβλιοθηκών»-Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Εκπαίδευσης και Αρχικής Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΕΠΕΑΕΚ II ), Γ' ΚΠΣ, το οποίο συγχρηματοδοτείται κατά 75% από την Ευρωπαϊκή Ένωση-Ευρωπαϊκό Κοινοτικό Ταμείο και κατά 25% από το Ελληνικό Δημόσιο".


Συλλογικός Κατάλογος Δημοσίων Βιβλιοθηκών

Φάσεις υλοποίησης ( 1999 - 2004)

Στο τελευταίο εξάμηνο του 2004 συνεχίστηκε το έργο Συλλογικός Κατάλογος Δημοσίων Βιβλιοθηκών, όπου:

  • προστέθηκαν νέες βιβλιογραφικές εγγραφές (για μονογραφίες και για μονογραφικές σειρές), φθάνοντας τις 24.061

  • έγινε μια επίπονη προσπάθεια ενημέρωσης των βιβλιογραφικών εγγραφών των μονογραφικών σειρών με περισσότερα στοιχεία, π.χ. τον τόπο έκδοσης, τον εκδότη, κ.λπ.

  • προστέθηκαν νέες εγγραφές στο Αρχείο Εγγραφών Καθιερωμένων Τύπων, φθάνοντας τις 51.061 συνολικά.

H διαδικασία ταύτισης, επιλογής, εισαγωγής και επεξεργασίας των εγγραφών στη βάση του Συλλογικού Καταλόγου των Δημόσιων Βιβλιοθηκών κάθε άλλο παρά εύκολη εργασία ήταν και είναι, αφού:

  • Πρέπει να γίνει μια αξιολόγηση των εγγραφών ως προς το βαθμό προσέγγισής τους στη διάταξη UNIMARC. Κυρίως στην αρχή υπήρξε πολύ μεγάλο πρόβλημα, γιατί το προσωπικό (σχεδόν όλων των βιβλιοθηκών) δεν είχε την απαραίτητη σχετική βιβλιοθηκονομική εμπειρία, αλλά ούτε και την τεχνογνωσία, αφού τα διεθνή πρότυπα και οι νέες τεχνολογίες μόλις άρχιζαν να εμφανίζονται στις Δημόσιες Βιβλιοθήκες στη δεκαετία του 1990. Με διαδοχικά σχετικά σεμινάρια, αλλά κυρίως μέσα από την καθημερινή τριβή και την πρακτική στην δημιουργία του ΣΚΔΒ, μπορούμε να πούμε ότι κατέχουμε πια επαρκή γνώση, που μπορεί από δω και πέρα να παράγει και ποσοτικά αποτελέσματα, αφού βέβαια έχει εξασφαλιστεί η ποιότητα των εγγραφών.

  • Έπρεπε να αλλάξει η νοοτροπία των εργαζόμενων στις Δημόσιες Βιβλιοθήκες, προκειμένου να κατανοήσουν την ανάγκη συνεργασίας και την υιοθέτηση κοινών προτύπων.

Νομίζω, ότι αξίζει τον κόπο να σταθούμε λίγο στα στάδια και στις διαδικασίες που ακολουθήθηκαν έως τώρα για τη δημιουργία του Συλλογικού Καταλόγου των Δημόσιων Βιβλιοθηκών:

  • 1ο στάδιο: Παραλαβή βιβλιογραφικών εγγραφών σε ISO 2709 από Δημόσιες Βιβλιοθήκες της χώρας.
     

  • 2ο στάδιο: Για την αποφυγή διπλοεγγραφών, έπρεπε να γίνει παράλληλα σε μία προς μία εγγραφή:

    - σύγκριση των προς εισαγωγή εγγραφών με αυτές που βρίσκονταν στο Συλλογικό Κατάλογο με τη χρήση του υποσυστήματος του ABEKT ΑναζήτησηΑνάκτηση, και

    - επιλογή των προς εισαγωγή στον Συλλογικό Κατάλογο εγγραφών με τη χρήση του υποσυστήματος του ΑΒΕΚΤ MarcConverter.


    Σήμερα, η παραπάνω -ιδιαίτερα επίπονη- διαδικασία πραγματοποιείται με περισσότερη ευκολία μέσω του εργαλείου MarcEditor, που μας έχει διαθέσει το ΕΚΤ, και με τη βάση του ΣΚΔΒ να έχει εξαχθεί σε ISO 2709. Υπήρξαν έντονοι προβληματισμοί για την πολιτική που θα έπρεπε να ακολουθηθεί σε ιδιάζουσες περιπτώσεις π.χ. για τα πολύτομα έργα, για τις διαφορετικές εκδόσεις έργων (αν είναι όντως νέα έκδοση ή απλά ανατύπωση), για το πώς θα πιστοποιείτο σε ποια βιβλιοθήκη ανήκει ποια εγγραφή, για το πόσα αντίτυπα κάθε βιβλιοθήκης θα καταχωρούνταν στις εγγραφές, κ.λπ.
     

  • 3ο στάδιο: Εισαγωγή των επιλεγμένων βιβλιογραφικών εγγραφών στο Συλλογικό Κατάλογο με το υποσύστημα του ΑΒΕΚΤ Ανταλλαγή δεδομένων.
     

  • 4ο στάδιο: Ελεγχόμενη εισαγωγή των Διασυνδέσεων που υπήρχαν μεταξύ των βιβλιογραφικών εγγραφών (κυρίως με μονογραφικές σειρές) με το υποσύστημα του ΑΒΕΚΤ Ανταλλαγή δεδομένων μία εξαιρετικά δύσκολη και χρονοβόρα διαδικασία με πολλά πισωγυρίσματα, αφού στον ελληνικό εκδοτικό χώρο επικρατεί μία κατάσταση "αλαλούμ", όσον αφορά τους τρόπους και τα standards που υιοθετούνται από τους εκδότες - πόσο μάλλον σε θέματα σειρών!
    Ειδικά για τον έλεγχο των μονογραφικών σειρών ήταν περισσότερο περίπλοκο το θέμα, αφού έπρεπε να χρησιμοποιηθούν και άλλα 2 προγράμματα: το υποσύστημα του ΑΒΕΚΤ Εκτυπώσεις (για εξαγωγή των μονογραφικών σειρών σε μορφή κειμένου) και το Microsoft Word (για εύρεση και ταύτιση των κοινών σειρών), αφού οι τίτλοι πολλών σειρών συνέπιπταν και έπρεπε να εντοπιστεί η αντιστοίχιση σειράς και εκδότη (π.χ. η σειρά "Λογοτεχνία" αντιστοιχεί σε πάνω από 26 εκδότες).
     

  • 5ο στάδιο: Ελεγχόμενη εισαγωγή των Καθιερωμένων Αποδόσεων με το υποσύστημα του ΑΒΕΚΤ Ανταλλαγή δεδομένων. Επίσης χρονοβόρα διαδικασία, κυρίως λόγω του όγκου των authority files, αλλά και της μη ενιαίας πολιτικής που ακολουθούν οι βιβλιοθήκες στον τρόπο καταχώρησής τους.
    Εξάλλου, υπήρξαν και πάρα πολλές εγγραφές καθιερωμένων τύπων με διπλή εμφανισή τους, λόγω αναβάθμισής τους από το ΑΒΕΚΤ 4.0 στο ΑΒΕΚΤ 5.0.

Παράλληλα, με τα στάδια 4 & 5, γίνεται η διόρθωση, η ενημέρωση και η εφαρμογή των στοιχείων των νέων εγγραφών σύμφωνα με τη διάταξη Unimarc, μέσα από το υποσύστημα του ΑΒΕΚΤ Κατάλογος. Ένας πραγματικός Γολγοθάς καθώς έπρεπε να "περάσουμε" σχεδόν από όλα τα πεδία κάθε εγγραφής! Σήμερα, πάρα πολλά προβλήματα από αυτά επιλύονται με μαζικές διορθώσεις και προσθέσεις στις προς εισαγωγή εγγραφές με το MarcEditor. Ίσως θα είχε ενδιαφέρον σε κάποια μελλοντική στιγμή να αναφερθούμε στις πλέον συνηθισμένες λανθασμένες καταχωρήσεις που γίνονται από όλες σχεδόν τις βιβλιοθήκες, κυρίως από αμέλεια ή "κεκτημένη ταχύτητα".

Ένα άλλο στάδιο ανεξάρτητο χρονικά ή και παράλληλα με τις παραπάνω εργασίες, είναι η ανάπτυξη του Αρχείου Εγγραφών Καθιερωμένων Τύπων, πέραν της άμεσης συσχέτισης με βιβλιογραφικές εγγραφές ώστε να λειτουργεί ως ένα ενημερωμένο εργαλείο, διαθέσιμο για γρήγορη επιλογή και συσχέτιση των εγγραφών καθιερωμένου τύπου με τις εγγραφές που θα εισαχθούν μελλοντικά στο Συλλογικό Κατάλογο.

Δεν νομίζω να χρειάζεται να υπεισέλθω σε λεπτομέρειες που αντιμετωπίσαμε, και κυριολεκτικά "σπάσαμε τα μούτρα μας". Όλοι πλέον οι εργαζόμενοι στις βιβλιοθήκες τα ζουν και τα αντιμετωπίζουν κάθε λεπτό, άλλος περισσότερο άλλος λιγότερο. Σημασία έχει ότι όλοι μας οδεύουμε και προσπαθούμε να ανασυγκροτήσουμε και να οργανώσουμε τις βιβλιοθήκες μας, γιατί δεν εξυπηρετούμε πλέον μόνον το στενό περιβάλλον της πόλης μας ή της ευρύτερης περιοχής μας.
 

Κατερίνα Κεράστα
Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Λιβαδειάς

 

Copyright © ΕΚΤ (800x600)