Το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ) διοργανώνει στις 15 και 16 Ιανουαρίου 2015  το 4ο Διεθνές Συνέδριο "Ανοικτή Πρόσβαση @ ΕΚΤ" με τίτλο "Η Ανοικτή Πρόσβαση στα Ερευνητικά Δεδομένα ως μοχλός για την Ανοικτή Επιστήμη". Πρόκειται για το τελικό συνέδριο του ευρωπαϊκού έργου RECODE, το οποίο θα πραγματοποιηθεί στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών (Αμφιθέατρο "Λεωνίδας Ζέρβας", Βασ. Κωνσταντίνου 48, Αθήνα).  

Η διοργάνωση του Συνεδρίου "Open Access to Research Data as a Driver for Open Science" εντάσσεται στο πλαίσιο του θεσμικού ρόλου του ΕΚΤ για την ενίσχυση της πολιτικής της Ανοικτής Πρόσβασης και αναδεικνύει τη συμβολή, την ενεργή δραστηριότητα και τις αναπτυξιακές δράσεις του σε αυτόν τον τομέα. Επιπλέον, αποτελεί σημείο συνάντησης για όσους ενδιαφέρονται να ενημερωθούν για τις εξελίξεις και τις τρέχουσες πολιτικές για την Ανοικτή Πρόσβαση σε Ελλάδα και Ευρώπη.   

Στόχος του Συνεδρίου είναι η ανάδειξη βασικών θεμάτων για την προώθηση της Ανοικτής Πρόσβασης, με την επίσημη παρουσίαση των Συστάσεων Πολιτικής για την Ανοικτή Πρόσβαση στα ερευνητικά δεδομένα, όπως αυτές διαμορφώθηκαν στο πλαίσιο του έργου RECODE. Οι Συστάσεις, οι οποίες απευθύνονται στις εθνικές κυβερνήσεις, τους χρηματοδότες έρευνας, τα ερευνητικά ιδρύματα, τις βιβλιοθήκες και τα αποθετήρια, καθώς και τους εκδότες, αναμένεται να βοηθήσουν στην προώθηση της Ανοικτής Πρόσβασης σε κάθε οργανισμό και να συμβάλλουν στην αντιμετώπιση δυο βασικών προκλήσεων για την Ανοικτή Πρόσβαση, όπως αποτυπώθηκαν στο RECODE: την απουσία ενός συνεκτικού οικοσυστήματος για την Ανοικτή Πρόσβαση και την απουσία προσοχής στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των ερευνητικών πρακτικών, διαδικασιών και των συλλογών δεδομένων.  

Επιπρόσθετα, το Συνέδριο αναμένεται να συμβάλει στον διάλογο για την Ανοικτή Επιστήμη και την Ανοικτή Πρόσβαση στα ερευνητικά δεδομένα μέσα από θεματικές για τις πολιτικές Ανοικτής Πρόσβασης, την ενίσχυση της περαιτέρω χρήσης των ερευνητικών δεδομένων και των πληροφοριών του δημόσιου τομέα, και γενικότερα την κουλτούρα των ερευνητών όσον αφορά την ανοικτότητα.  

Στο Συνέδριο θα παρουσιαστεί το πιλοτικό πρόγραμμα της ΕΕ για τα ανοικτά ερευνητικά δεδομένα στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα "Ορίζοντας 2020" (θεματικές περιοχές τις οποίες καλύπτει, υποχρεώσεις ερευνητών, κ.ά.). Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η ενότητα όπου θα παρουσιαστούν οι πολιτικές για την Ανοικτή Πρόσβαση στα ερευνητικά δεδομένα, που υλοποιούν διαφορετικοί φορείς με κεντρικό ρόλο στην προώθηση της Ανοικτής Πρόσβασης (χρηματοδότες έρευνας, πανεπιστήμια, εκδότες). Επίσης θα αναδειχθούν παραδείγματα καλής πρακτικής για την περαιτέρω χρήση των ερευνητικών δεδομένων, που αφορούν την περαιτέρω χρήση ερευνητικών και δημόσιων δεδομένων από εταιρείες και τη συνεργασία με αυτές, αλλά και προγράμματα διασύνδεσης δεδομένων που υλοποιούνται από εκδότες.  

Ομιλητές του Συνεδρίου είναι καταξιωμένες προσωπικότητες από την Ελλάδα, την Ευρώπη και τις ΗΠΑ, που δραστηριοποιούνται στον τομέα της Ανοικτής Πρόσβασης. Μεταξύ αυτών συγκαταλέγονται οι: Jennie Larkin (Ανώτατη Σύμβουλος Προγραμμάτων και Στρατηγικού Σχεδιασμού, National Institutes for Health, ΗΠΑ), Daniel Spichtinger (Γενική Διεύθυνση Έρευνας, Ευρωπαϊκή Επιτροπή), Geoffrey Boulton (The Royal Society, Πανεπιστήμιο Εδιμβούργου),  Iratxe Puebla (Deputy Director, PLOS ONE), Jamie Shiers (Project Manager, Τμήμα Πληροφορικής/ Διαχείριση Δεδομένων, CERN), Simon Hodson (Εκτελεστικός Διευθυντής της CODATA - Committee on Data for Science and Technology του Διεθνούς Συμβουλίου για την Επιστήμη). Το Συνέδριο παρέχει επίσης τη δυνατότητα σε ελληνικούς φορείς (Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών, Πανεπιστήμια Θεσσαλίας και Κρήτης) να αναδείξουν τις πρακτικές τους και τα ζητήματα με τα οποία έρχονται αντιμέτωποι κατά την παροχή Ανοικτής Πρόσβασης στα ερευνητικά δεδομένα τους.    

H επίσημη γλώσσα του Συνεδρίου είναι η αγγλική. To hashtag του Συνεδρίου είναι #RECODEconf2015. Η είσοδος είναι ελεύθερη, απαιτείται όμως προεγγραφή στην ιστοσελίδα http://www.openaccess.gr/conference2015.  

Το Συνέδριο θα μεταδίδεται ζωντανά στη διεύθυνση http://media.ekt.gr/live.  

Στο ευρωπαϊκό έργο RECODE (Policy RECommendations for Open Access to Research Data in Europe) (www.recodeproject.eu) για τα ανοικτά ερευνητικά δεδομένα συμμετέχουν οργανισμοί από 5 χώρες της Ευρώπης, μεταξύ των οποίων και το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ). Το RECODE απαντά σε σύγχρονα ζητήματα και προκλήσεις στον τομέα της Ανοικτής Πρόσβασης στα ερευνητικά δεδομένα, επηρεάζει  τα ήδη υπάρχοντα δίκτυα, κοινότητες και έργα στον τομέα, και με βάση βέλτιστες πρακτικές παράγει συγκεκριμένες προτάσεις για πολιτικές που θα διευκολύνουν τη διάθεση, συντήρηση και διατήρηση ανοικτών ερευνητικών δεδομένων.  

Το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης καταλύτης για την Ανοικτή Πρόσβαση  

Στην εποχή του Διαδικτύου, η Ανοικτή Πρόσβαση στη γνώση έχει τη δύναμη να μετασχηματίσει τον τρόπο που διεξάγεται η επιστημονική έρευνα και διατίθενται τα αποτελέσματά της, με άμεσα και ορατά αποτελέσματα για την επιστήμη, τη βιομηχανία, την ιατρική και την κοινωνία ως σύνολο. Το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης υποστηρίζει την ανάπτυξη ενός δυναμικού και βιώσιμου οικοσυστήματος της γνώσης στην Ελλάδα και προωθεί την υιοθέτηση της Ανοικτής Πρόσβασης ως κεντρικής πολιτικής στη διάθεση των αποτελεσμάτων της δημόσια χρηματοδοτούμενης έρευνας. Οι σημαντικότερες δράσεις που αναπτύσσει το ΕΚΤ σε αυτή την κατεύθυνση είναι οι εξής:

• Το ΕΚΤ προσφέρει Ανοικτή Πρόσβαση σε μεγάλο όγκο έγκριτου επιστημονικού και πολιτιστικού περιεχομένου, το οποίο παράγεται στη χώρα μας, καθώς και υποδομές και υπηρεσίες σε φορείς έρευνας και πολιτισμού της χώρας. Αναπτύσσει και διαθέτει υπηρεσίες Ανοικτής Πρόσβασης εθνικής εμβέλειας όπως, μεταξύ άλλων, το Εθνικό Αρχείο Διδακτορικών Διατριβών (http://www.didaktorika.gr), ιδρυματικά και θεματικά αποθετήρια επιστημονικού και πολιτιστικού περιεχομένου (http://www.ekt.gr/repositories), έγκριτες ηλεκτρονικές επιστημονικές εκδόσεις (http://epublishing.ekt.gr) και το www.openarchives.gr, τη μεγαλύτερη ελληνική πύλη πρόσβασης σε ψηφιακό περιεχόμενο επιστήμης και πολιτισμού. Έτσι το ΕΚΤ δίνει στους φορείς τη δυνατότητα να μεταβούν σε ηλεκτρονικά περιβάλλοντα εργασίας και να διαθέτουν το περιεχόμενό τους, μετέχοντας στην παγκόσμια κίνηση για την ανοικτή επιστήμη και τον πολιτισμό, ενώ παράλληλα προσφέρει στους ερευνητές και τους πολίτες Ανοικτή Πρόσβαση στη γνώση.

• Το ΕΚΤ συμμετέχει ενεργά σε διεθνείς πρωτοβουλίες που υποστηρίζουν την ανάπτυξη των κατάλληλων πολιτικών και υποδομών για τη διεξαγωγή της ανοικτής επιστήμης στη χώρα μας και στην Ευρώπη. Συμμετέχει στο έργο OpenAIRE (www.openaire.eu), την ευρωπαϊκή ηλεκτρονική υποδομή για την Ανοικτή Πρόσβαση στην έρευνα, που χρηματοδοτείται από το 7ο Πρόγραμμα Πλαίσιο και τον Ορίζοντα 2020. Συντονίζει το ευρωπαϊκό έργο PASTEUR4OA (www.pasteur4oa.eu) για την υποστήριξη των πολιτικών Ανοικτής Πρόσβασης πανευρωπαϊκά, και συμμετέχει στο έργο RECODE (www.recode.eu) για τον συντονισμό πολιτικών Ανοικτής Πρόσβασης στα επιστημονικά δεδομένα.

• To EKT προσφέρει στους Έλληνες ερευνητές και ακαδημαϊκούς πληροφόρηση και εκπαίδευση για την Ανοικτή Πρόσβαση, ώστε να είναι σε θέση να ανταποκριθούν στις αυξανόμενες απαιτήσεις των χρηματοδοτών έρευνας, και ιδιαιτέρως της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στο πλαίσιο του Ορίζοντα 2020, για την Ανοικτή Πρόσβαση σε επιστημονικές δημοσιεύσεις και επιστημονικά δεδομένα. Οι σχετικές πληροφορίες και δράσεις παρουσιάζονται μέσα από τον δικτυακό τόπο www.openaccess.gr.

• Το ΕΚΤ προωθεί το έγκριτο ελληνικό περιεχόμενο επιστήμης και πολιτισμού σε διεθνείς πλατφόρμες και μηχανές αναζήτησης, όπως η Europeana, η ευρωπαϊκή πύλη DART για τις διδακτορικές διατριβές, το Google Scholar.  

Διευθύνσεις στο Διαδίκτυο  

4ο Διεθνές Συνέδριο "Ανοικτή Πρόσβαση @ ΕΚΤ"
http://www.openaccess.gr/conference2015  

RECODE project
http://www.recodeproject.eu  

Επικοινωνία για δημοσιογράφους

Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης
Μαργαρίτης Προέδρου, τηλ.: 210 7273966, e-mail: mproed@ekt.gr
http://www.ekt.gr | http://web.ekt.gr  

Σχετικά με το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης  

Το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (www.ekt.gr) αποτελεί επιστημονική εγκατάσταση εθνικής χρήσης στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών. Ως εθνική υποδομή, το ΕΚΤ έχει θεσμικό ρόλο τη συλλογή, οργάνωση, διάθεση και διατήρηση του συνόλου της ελληνικής επιστημονικής, ερευνητικής και πολιτιστικής παραγωγής (περιεχόμενο και δεδομένα) και τη διάχυσή της, εντός και εκτός της χώρας. Παρέχει ευρεία πληροφόρηση για τα θέματα έρευνας & καινοτομίας, υποστηρίζει τη συμμετοχή σε εθνικά & ευρωπαϊκά προγράμματα, προωθεί την καινοτόμο επιχειρηματικότητα και την αξιοποίηση ερευνητικών αποτελεσμάτων, και παράγει στατιστικές & δείκτες για την έρευνα, την ανάπτυξη και την καινοτομία στην Ελλάδα.   

Το ΕΚΤ αναπτύσσει και λειτουργεί ηλεκτρονική υποδομή, με υψηλή επενδεδυμένη αξία και διαδικασίες, που εξυπηρετεί εθνικούς ρόλους, παρέχει προηγμένες ηλεκτρονικές υπηρεσίες, ενισχύει την ανοικτή πρόσβαση στη γνώση και διασφαλίζει πρόσβαση στους χρήστες από οπουδήποτε, οποτεδήποτε. Το ΕΚΤ λειτουργεί ως επιστημονική εγκατάσταση εθνικής χρήσης στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών.  

Με εκτεταμένο δίκτυο εγκαθιδρυμένων συνεργασιών με διεθνείς φορείς και με σημαντικούς φορείς παραγωγής έγκριτου περιεχομένου στην Ελλάδα, όπως βιβλιοθήκες, αρχεία, μουσεία, ερευνητικά κέντρα, και με προσανατολισμό προς την κοινωνία, το ΕΚΤ διακρίνεται για την εξωστρέφεια, τη συνέπεια, την ποιότητα και την αποτελεσματικότητα στη λειτουργία του. 

Το πρόγραμμα του 4ου Διεθνούς Συνεδρίου "Ανοικτή Πρόσβαση @ ΕΚΤ"