Ένα νέο ψηφιακό αποθετήριο διατίθεται πλέον ελεύθερα στο Διαδίκτυο, με περισσότερα από 1.500 τεκμήρια, τα οποία μαρτυρούν την ιστορία της αστικής τάξης της Λέσβου του 19ου και 20ου αιώνα. Πρόκειται για το αποθετήριο του Ιστορικού Αρχείου Αιγαίου "Εργάνη" (www.ergani-repository.gr), το οποίο υλοποίησε το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ) σε συνεργασία με το Αρχείο, με στόχο την ανάδειξη του πλούσιου τεκμηριωμένου υλικού του, αποτυπώνοντας την επιχειρηματική και πολιτιστική άνθιση του βορειοανατολικού Αιγαίου κατά τους προηγούμενους αιώνες.

Το αρχειακό υλικό της "Εργάνης" αναδεικνύει τις πολιτικές εξελίξεις, την πρότυπη ανάπτυξη της ελαιοκαλλιέργειας, την επιχειρηματικότητα αλλά και την καθημερινότητα της αστικής τάξης της Λέσβου πριν από δύο αιώνες. Μέσα από εφημερίδες, επιστολές, οικονομικά έγγραφα, φωτογραφίες, διαφημιστικά έντυπα, μηχανολογικά σχέδια, καρτ ποστάλ, λογοτεχνικά κείμενα, ταινίες της περιόδου 1924-1929, αποτυπώνεται η καθημερινή ζωή κατά την ιστορική αυτή περίοδο.

Ιστορικοί, ερευνητές, σπουδαστές, δικτυακοί επισκέπτες με ιστορικά, κοινωνικά και λαογραφικά ενδιαφέροντα, επισκέπτες και κάτοικοι του βορειοανατολικού Αιγαίου έχουν τη δυνατότητα να πλοηγηθούν στο ψηφιακό αποθετήριο της "Eργάνης" αποκτώντας πρόσβαση στο τεκμηριωμένο περιεχόμενο του Αρχείου. Αναζητώντας τεκμήρια με διάφορα κριτήρια, όπως οικογενειακό όνομα, χρονολογία, τύπο περιεχομένου ή τοπωνύμιο, οι χρήστες του Αποθετηρίου μπορούν να γνωρίσουν το αρχειακό υλικό, να εγγραφούν ως χρήστες λαμβάνοντας εξατομικευμένες υπηρεσίες έρευνας και να εκτυπώσουν υλικό που τους ενδιαφέρει.

Το Αρχείο πήρε το όνομά του από τη μηχανή συλλογής ελιάς "Εργάνη", μια εφεύρεση του Μυτιληνιού επιχειρηματία, καλλιτέχνη και εφευρέτη, Μίτσα Κουρτζή. Η "Εργάνη" ήταν μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα καινοτομία το 1924, αναγνωρισμένη διεθνώς σε συνέδρια και περιοδικά της εποχής. Η συλλογή της οικογένειας Κουρτζή, η οποία περιλαμβάνεται στο αρχείο, έχει ιδιαίτερη αξία, καθώς περιέχει τεκμήρια που χρονολογούνται από τις αρχές του 19ου αι. και φτάνουν μέχρι και το 1985, μαρτυρώντας τη σταδιακή διαδικασία αποκοπής της Λέσβου από τον φυσικό γεωγραφικό της περίγυρο, τα παράλια της Μικράς Ασίας αλλά και τον ευρύτερο χώρο της Μαύρης Θάλασσας.

Το αποθετήριο αποτελεί ένα πρότυπο πληροφοριακό σύστημα διαχείρισης και προβολής των αρχειακών συλλογών της "Εργάνης". Σκοπός του είναι η οργανωμένη διάθεση του ψηφιακού περιεχομένου του Αρχείου, έτσι ώστε να διευκολυνθεί η μελέτη των πολυσύνθετων ιστορικο-κοινωνικών φαινομένων που χαρακτήρισαν την ευρύτερη περιοχή του Β.Α. Αιγαίου κατά τον 19ο και τον 20ο αιώνα.

Για τη τεκμηρίωση του Αρχείου υιοθετήθηκαν κοινά σχήματα μεταδεδομένων με εφαρμογή διεθνών προτύπων, ενσωματώνοντας ελεγχόμενα λεξιλόγια, καθιερωμένους όρους  θεμάτων, τύπων περιεχομένου, προσώπων, συλλογικών οργάνων και οικογενειών και εξασφαλίζοντας την άμεση και φιλική πρόσβαση στην πληροφορία με όρους διαλειτουργικότητας.

Το Ιστορικό Αρχείο Αιγαίου "Εργάνη" είναι μια αστική μη κερδοσκοπική εταιρία που ιδρύθηκε το 2002 και βρίσκεται στη Μυτιλήνη. Η "Εργάνη" στοχεύει στην προστασία και αξιοποίηση της ελληνικής πολιτιστικής κληρονομιάς την οποία αντιπροσωπεύει το Αρχείο.

Η ανάπτυξη του Αποθετηρίου του Ιστορικού Αρχείου Αιγαίου "Εργάνη"  ολοκληρώθηκε στο πλαίσιο της Πράξης "Εθνικό Πληροφοριακό Σύστημα Έρευνας και Τεχνολογίας/Κοινωνικά Δίκτυα – Περιεχόμενο Παραγόμενο από Χρήστες" (Επιχειρησιακό Πρόγραμμα "Ψηφιακή Σύγκλιση", ΕΣΠΑ, με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της ΕΕ - Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης) (www.epset.gr), που αποτελεί το κύριο αναπτυξιακό έργο του ΕΚΤ.

Το ΕΚΤ (www.ekt.gr) αναπτύσσει υπηρεσίες ψηφιακών αποθετηρίων για φορείς έγκριτου εκπαιδευτικού, ερευνητικού, επιστημονικού και πολιτιστικού περιεχομένου. Σύντομα, οι υπηρεσίες αυτές, θα εξελιχθούν ακόμη περισσότερο, αξιοποιώντας το μοντέλο Software as a Service (Λογισμικό ως Υπηρεσία). Στόχος είναι η δημιουργία ενός ισχυρού δικτύου γνώσης για την αξιοποίηση και επανάχρηση του έγκριτου ελληνικού ψηφιακού περιεχομένου.  

Διευθύνσεις στο Διαδίκτυο

Αποθετήριο του Ιστορικού Αρχείου Αιγαίου "Εργάνη"
http://www.ergani-repository.gr

Εθνικό Πληροφοριακό Σύστημα Έρευνας και Τεχνολογίας
http://www.epset.gr

Επικοινωνία για δημοσιογράφους

Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης
Μαργαρίτης Προέδρου, τηλ.: 210 7273966
e-mail: mproed@ekt.gr
http://www.ekt.gr

Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης: πρόσβαση στη γνώση

Το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (www.ekt.gr) αποτελεί επιστημονική εγκατάσταση εθνικής χρήσης στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών. Ως υποδομή εθνικής εμβέλειας, το ΕΚΤ έχει θεσμικό ρόλο τη συλλογή, οργάνωση και διάχυση της επιστημονικής και τεχνολογικής πληροφορίας, εντός και εκτός της χώρας. Παράλληλα, παρέχει πληροφόρηση για θέματα έρευνας και καινοτομίας, και υποστηρίζει τη συμμετοχή σε εθνικά και ευρωπαϊκά προγράμματα και την αξιοποίηση ερευνητικών αποτελεσμάτων.

Με διαρκή παρουσία στην ελληνική επιστημονική κοινότητα από το 1980, το ΕΚΤ αξιοποιεί τις Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνιών, σε συνδυασμό με σύγχρονες επιχειρησιακές μεθόδους, ώστε να αναπτύσσει καινοτόμες δράσεις, προσανατολισμένες στην ενίσχυση της ανοικτής πρόσβασης σε ψηφιακό περιεχόμενο επιστήμης και πολιτισμού. Για τον σκοπό αυτό συνεργάζεται με σημαντικούς φορείς παραγωγής έγκριτου περιεχομένου, όπως βιβλιοθήκες, αρχεία, μουσεία, ερευνητικά κέντρα.

Περισσότερες από 5.700.000 ψηφιακές σελίδες ηλεκτρονικών αποθετηρίων, επιστημονικών περιοδικών και ψηφιακών βιβλιοθηκών διατίθενται ήδη από τον δικτυακό τόπο του Εθνικού Πληροφοριακού Συστήματος Έρευνας και Τεχνολογίας (www.epset.gr), που είναι το κύριο αναπτυξιακό έργο του ΕΚΤ.