28/06/2012

Παρόλο που η δημοσίευση των ερευνητικών αποτελεσμάτων σε περιοδικά Ανοικτής Πρόσβασης, βρίσκεται ακόμα σε πιλοτική λειτουργία για 7 θεματικές περιοχές του 7ου Προγράμματος Πλαίσιο της ΕΕ για την έρευνα, εξετάζεται η μελλοντική εφαρμογή αυτής της πολιτικής σε όλο το φάσμα των επιστημών: από τη Μοριακή Φυσική μέχρι τις Κοινωνικές Επιστήμες.

Ο Γενικός Διευθυντής της Γενικής Διεύθυνσης Έρευνας και Καινοτομίας της Ε. Επιτροπής, Robert-Jan Smits, μιλώντας στους Times Higher Education υπογράμμισε ότι μια τέτοια δέσμευση στις αρχές της Ανοικτής Πρόσβασης είναι απαραίτητη για τη διασφάλιση της ελεύθερης κυκλοφορίας ιδεών και ερευνητών μέσα στην Ευρώπη. Ο ίδιος προσθέτει: "Είμαστε ξεκάθαροι σχετικά με τις τεράστιες δυνατότητες που ανοίγει μπροστά μας η Ανοικτή Πρόσβαση".

Από την πλευρά του Ην. Βασιλείου, ο Tim Gowers, καθηγητής μαθηματικών του Πανεπιστήμιου του Cambridge, υπογραμμίζει τη συμβολική σημασία της απόφασης: "Φαίνεται ότι η χιονοστιβάδα της Ανοικτής Πρόσβασης γίνεται ολοένα μεγαλύτερη". Πολλοί χρηματοδότες της έρευνας στο Ην. Βασίλειο έχουν φέτος αυξήσει το ενδιαφέρον τους για τις δημοσιεύσεις Ανοικτής Πρόσβασης.

Οι ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες για τη χρηματοδότηση της έρευνας που διατίθεται με Ανοικτή Πρόσβαση προσφέρουν ικανοποίηση στον David Willetts, υπουργό πανεπιστημιακών ιδρυμάτων και επιστήμης του Ην. Βασιλείου, ο οποίος σε πρόσφατη συνέντευξη του τόνισε ότι η χώρα θα μπορούσε να χάσει πολλά σε οικονομικό επίπεδο, αν ακολουθούσε μόνη της τον δρόμο για την Ανοικτή Πρόσβαση.

Ωστόσο η διαπραγμάτευση του σχεδίου-πρόταση ακόμη δεν έχει ολοκληρωθεί καθώς οι αρμόδιοι συζητούν τις λεπτομέρειες. Ο εκδοτικός οίκος Elsevier αρνήθηκε να σχολιάσει τα σχέδια της Κομισιόν, ωστόσο έχει ήδη δηλώσει ότι αντιτίθεται σε κυβερνητικές οδηγίες σχετικά με την Ανοικτή Πρόσβαση. Παρόλο που η Κομισιόν δεν έχει παρουσιάσει ακόμη όλες τις λεπτομέρειες για την ανοικτή Πρόσβαση στο Horizon 2020, η πιλοτική λειτουργία αυτής της πολιτικής στο 7ο ΠΠ στηρίζεται στη διάθεση των δημοσιεύσεων με Ανοικτή Πρόσβαση σε αποθετήρια (πράσινος δρόμος) ή με απευθείας δημοσίευση σε περιοδικά Ανοικτής Πρόσβασης (χρυσός δρόμος).

Σημειώνεται ότι σε ευρωπαϊκό επίπεδο υλοποιείται ήδη το έργο OpenAIRE (Open Access Infrastructure for Research in Europe) που υποστηρίζει το πιλοτικό πρόγραμμα Ανοικτής Πρόσβασης του 7ου ΠΠ. Στο πλαίσιο του OpenAIRE, οι ερευνητές που χρηματοδοτούνται από την ΕΕ σε συγκεκριμένους θεματικούς τομείς, πρέπει να δημοσιοποιούν τα αποτελέσματα της έρευνάς τους σε κάποια υποδομή ανοικτής πρόσβασης. Στο έργο συμμετέχει το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ) που είναι το Εθνικό Κέντρο Ανοικτής Πρόσβασης για τα ερευνητικά αποτελέσματα του 7ου ΠΠ στην Ελλάδα.

www.ekt.gr, με πληροφορίες από Times Higher Education, Eυρωπαϊκή Επιτροπή, Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης