07/10/2009

Μετά τις πρόσφατες πυρκαγιές που εκδηλώθηκαν στην περιοχή του λεκανοπεδίου της Αττικής αλλά και σε άλλες περιοχές της χώρας και τις ελλείψεις που διαπιστώθηκαν στην προσπάθεια αντιμετώπισής τους, το να μιλάμε για μέσα παρακολούθησης και πρόβλεψης δασικών πυρκαγιών ακούγεται ίσως τραγικά ειρωνικό. Κι όμως, υπάρχει ένα εργαλείο όχι μόνο για την παρακολούθηση και πρόβλεψη των κινδύνων πρόκλησης δασικών πυρκαγιών στην Ευρώπη, αλλά και για την αξιολόγηση και καταγραφή των ζημιών που προκαλούν αυτές.

Το Ευρωπαϊκό Σύστημα Πληροφόρησης για τις Δασικές Πυρκαγιές (EFFIS) είναι ένα σύστημα που έχει αναπτυχθεί από το Κοινό Κέντρο Ερευνών (Joint Research Centre, JRC) και τη Γενική Διεύθυνση Περιβάλλοντος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το οποίο παρακολουθεί συνεχώς την κατάσταση στην Ευρώπη όσον αφορά τις δασικές πυρκαγιές. Το EFFIS παρέχει καθημερινά ενημερωμένες και αξιόπιστες πληροφορίες, βοηθώντας τις πυροσβεστικές υπηρεσίες στα κράτη μέλη της ΕΕ, το Κέντρο Παρακολούθησης και Πληροφόρησης (ΚΠΠ) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, καθώς και άλλες υπηρεσίες που δραστηριοποιούνται στον συγκεκριμένο τομέα.

Χάρτες και καθοριστικής σημασίας δεδομένα σχετικά με το μέγεθος των επιμέρους πυρκαγιών, την τοποθεσία και το μέγεθος του κινδύνου διατίθενται στην ηλεκτρονική διεύθυνση: http://effis.jrc.ec.europa.eu/current-situation, παρέχοντας πληροφορίες και για την πρόβλεψη του κινδύνου εμφάνισης πυρκαγιών στις διάφορες περιοχές.

Επιπλέον το JRC πρόσφατα έθεσε σε εφαρμογή ένα νέο σύστημα του EFFIS, το οποίο παρέχει λεπτομερείς πληροφορίες στο ΚΠΠ για την κατάσταση των επικίνδυνων πυρκαγιών στην Ευρώπη χρησιμοποιώντας τοπικές πληροφορίες για τις πληττόμενες περιοχές, όπως οι πληθυσμοί που αντιμετωπίζουν κινδύνους, τα πλησιέστερα χωριά, οι κωμοπόλεις, τα οδικά δίκτυα και τα νοσοκομεία. Το σύστημα επιτρέπει τη σύγκριση της κατάστασης πολλών ταυτόχρονων πυρκαγιών στην Ευρώπη και βοηθάει το ΚΠΠ στη λήψη των αποφάσεών του, όταν πρόκειται για την αποστολή πρόσθετων πυροσβεστικών αεροσκαφών.

Με βάση τις εκτιμήσεις του EFFIS, στο τέλος Αυγούστου οι καταστροφές από δασικές πυρκαγιές το 2009 είχαν ήδη ξεπεράσει εκείνες του 2008. με περισσότερα από 2.000.000 στρέμματα γης στην ΕΕ να έχουν αποτεφρωθεί σε σχέση με τα 1.800.000 στρέμματα συνολικά που αποτεφρώθηκαν το 2008. Η έκθεση "Δασικές πυρκαγιές στην Ευρώπη 2008" που εξέδωσε την ίδια περίοδο προσφέρει μια ενδελεχή επισκόπηση αφενός των συνθηκών όσον αφορά τον κίνδυνο δασικών πυρκαγιών και αφετέρου των επιπτώσεων των δασικών πυρκαγιών στην Ευρώπη κατά το 2008.

Αξίζει να σημειωθεί, τέλος, πως χρήσιμα δεδομένα για τις δασικές πυρκαγιές, για τον εντοπισμό σημείων φωτιάς από το διάστημα καθώς και για μια γρήγορη εκτίμηση της έκτασης των καμένων περιοχών παρέχονται και από δορυφόρους Παρατήρησης της Γης, όπως είναι ο Envisat του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ΕΟΔ).

Στο πλαίσιο της συμμετοχής της χώρας μας στον ΕΟΔ, η Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας χρηματοδοτεί έργα που εντάσσονται στο πρόγραμμα GMES (Παγκόσμια Παρατήρηση και Παρακολούθηση για το Περιβάλλον και την Ασφάλεια).

Η ομάδα του Ινστιτούτου Διαστημικών Εφαρμογών και Τηλεπισκόπησης του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (IΔΕΤ/ΕΑΑ), αξιοποιώντας τις δυνατότητες χρηματοδότησης του παραπάνω προγράμματος, ανέπτυξε μια σειρά από προϊόντα και υπηρεσίες διαστημικής τεχνολογίας, που υποστηρίζουν ενέργειες διαχείρισης καταστροφικών φαινομένων δασικών πυρκαγιών. Έτσι και το ΙΔΕΤ/ΕΑΑ παρήγαγε φέτος κατά τη διάρκεια των πυρκαγιών και παρέδωσε σε αρμόδιους θεσμικούς φορείς της χώρας πλήρη λεπτομερή χαρτογράφηση των καταστροφικών συμβάντων.

www.ekt.gr, με πληροφορίες από EFFIS