25/09/2013

Ο νέος δείκτης καινοτομίας αναπτύχθηκε κατόπιν αιτήματος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου με σκοπό την αξιολόγηση των εθνικών πολιτικών για την καινοτομία στο πλαίσιο της στρατηγικής "Ευρώπη 2020" για έξυπνη και βιώσιμη ανάπτυξη. Η καινοτομία αποτελεί σημείο κλειδί για την ανταγωνιστικότητα, την ανάπτυξη και την απασχόληση στην Ευρώπη. Στόχος της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι να γίνει μια "Ένωση Καινοτομίας".

Σύμφωνα με σχετικές μετρήσεις φαίνεται ότι μεταξύ των χωρών της ΕΕ εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικές διαφορές. Σε παγκόσμιο επίπεδο, ωστόσο, η ΕΕ έχει συνολικά καλές επιδόσεις, παρόλο που εξακολουθεί να υπολείπεται ορισμένων από τις πλέον καινοτόμες οικονομίες παγκοσμίως.

Σύμφωνα με τον νέο δείκτη, στις υψηλότερες θέσεις βρίσκονται η Ιαπωνία και η Ελβετία, ενώ ακολουθούν οι ΗΠΑ και, σε παρόμοιο επίπεδο, η ΕΕ. Τα κράτη μέλη της ΕΕ που αξιοποιούν περισσότερο την καινοτομία είναι η Σουηδία, η Γερμανία, η Ιρλανδία και το Λουξεμβούργο.

Η επιτυχία μέχρι τώρα των πλέον καινοτόμων χωρών της ΕΕ οφείλουν τις καλές επιδόσεις τους σε μερικούς ή όλους από τους παρακάτω παράγοντες: μια οικονομία με υψηλό ποσοστό τομέων υψηλής έντασης γνώσεων, ταχέως αναπτυσσόμενες καινοτόμες επιχειρήσεις, υψηλά επίπεδα κατοχύρωσης διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας και ανταγωνιστικές εξαγωγές.

Ενδεικτική της σπουδαιότητας του νέου δείκτη σχετικά με το ρόλο του στη προώθηση της καινοτομίας στην ΕΕ είναι η δήλωση της επιτρόπου Έρευνας, Καινοτομίας και Επιστήμης Maire Geoghegan-Quinn: "Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να μετατρέπει περισσότερες καινοτόμες ιδέες σε επιτυχημένα προϊόντα και υπηρεσίες εάν επιθυμεί να πρωτοστατεί στην παγκόσμια οικονομία. Θα πρέπει επίσης να γεφυρώσουμε το ανησυχητικό «χάσμα καινοτομίας». Ο προτεινόμενος δείκτης θα μας βοηθήσει να μετρούμε τις επιδόσεις μας και να εντοπίζουμε τους τομείς στους οποίους οι χώρες πρέπει να λαμβάνουν μέτρα".

Το καινούργιο στοιχείο του δείκτη αυτού είναι ότι επικεντρώνεται στα αποτελέσματα της καινοτομίας. Με τον τρόπο αυτό συμπληρώνει τον Πίνακα Επιδόσεων Καινοτομίας της Ένωσης και τον Συνοπτικό Δείκτη Καινοτομίας, που αξιολογούν τις επιδόσεις καινοτομίας των κρατών μελών και της ΕΕ γενικότερα, με βάση 24 δείκτες καινοτομίας, συμπεριλαμβανομένων των συντελεστών παραγωγής, της δυναμικότητας και των αποτελεσμάτων.

Τα αποτελέσματα καινοτομίας έχουν ποικίλες μορφές και διαφέρουν από τομέα σε τομέα. Ο εν λόγω δείκτης βασίζεται σε τέσσερις συνιστώσες που έχουν επιλεγεί λόγω της σχέσης τους με την εκάστοτε συγκεκριμένη πολιτική. Πρώτον, ο δείκτης μετρά την τεχνολογική καινοτομία με βάση τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας. Δεύτερον, υπολογίζει την απασχόληση σε δραστηριότητες έντασης γνώσης ως ποσοστό της συνολικής απασχόλησης.

Τρίτον, ο δείκτης είναι σχετικός της ανταγωνιστικότητας των προϊόντων και υπηρεσιών έντασης γνώσης. Η αξιολόγηση βασίζεται στη συμβολή του εμπορικού ισοζυγίου προϊόντων υψηλής και μέσης τεχνολογίας στο συνολικό εμπορικό ισοζύγιο και στο ποσοστό των υπηρεσιών έντασης γνώσης στις συνολικές εξαγωγές υπηρεσιών. Τέλος, μετρά την απασχόληση σε ταχέως αναπτυσσόμενες επιχειρήσεις καινοτόμων τομέων.

Ο νέος δείκτης συμβάλει στη γενικότερη προσπάθεια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προς τη βελτίωση της ποιότητας των τεκμηρίων για τη στήριξη της χάραξης πολιτικής και της επεξεργασίας του αντίκτυπου και των αποτελεσμάτων της καινοτομίας. Ο νέος δείκτης αναμένεται να υποστηρίξει σημαντικά διάφορους φορείς ή υπεύθυνους χάραξης πολιτικής στη δημιουργία ενός φιλικού προς την καινοτομία περιβάλλοντος.

www.ekt.gr, με πληροφορίες από Ευρωπαϊκή Επιτροπή