02/06/2009

Η Υγεία και το Περιβάλλον ήταν οι μεγάλοι κερδισμένοι στα βραβεία για τον Ευρωπαίο Εφευρέτη της Χρονιάς (European Inventor of the Year) 2009 που απένειμε το Ευρωπαϊκό Γραφείο Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας (European Patent Office - EPO) σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Γενική Διεύθυνση Επιχειρήσεων και Βιομηχανίας) σε ειδική τελετή που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα στην Πράγα.

Ένα αποτελεσματικό φάρμακο για τη χρόνια μυελογενή λευχαιμία, το ανθελονοσιακό φάρμακο Coartem που έχει σώσει χιλιάδες ζωές μέχρι σήμερα, οι έρευνες που επέτρεψαν την εκμετάλλευση της ηλιακής ενέργειας και ένα άκρως αποδοτικό και οικονομικό σύστημα θέρμανσης είναι οι τέσσερις εφευρέσεις που απέσπασαν τη διάκριση στις ισάριθμες κατηγορίες του θεσμού "Ευρωπαίος Εφευρέτης της Χρονιάς" που φέτος έλαβε χώρα κατά τη διάρκεια του Συνεδρίου Ευρεσιτεχνίας PATINNOVA 2009 στην Πράγα.

Αναλυτικότερα, με το βραβείο για το Επίτευγμα Ζωής (Lifetime Achievement) τιμήθηκε ο Adolf Goetzberger, ιδρυτής του ερευνητικού Ινστιτούτου Fraunhofer για την Ηλιακή Ενέργεια (Fraunhofer-Institut for Solar Energy, ISE), του μεγαλύτερου στην Ευρώπη ερευνητικού ινστιτούτου για την ηλιακή ενέργεια. Ο Goetzberger είναι ο άνθρωπος που ερεύνησε πρώτος στη δεκαετία του '60 τις δυνατότητες του Ηλιου να αποτελέσει πηγή ενέργειας και υποστήριξε τα φωτοβολταϊκά συστήματα ως μια αποδοτική και οικονομική εναλλακτική στα ορυκτά καύσιμα. Το ISE, μάλιστα, ανέπτυξε τους πρώτους ηλεκτρονικούς μετατροπείς για αυτόνομα φωτοβολταϊκά δίκτυα, καθώς και το μοντέλο μιας απόλυτα αυτόνομης ενεργειακά κατοικίας.

Στην κατηγορία της Βιομηχανίας (Industry) διακρίθηκαν οι Brian Druker και Jurg Zimmermann για το φάρμακο Glivec κατά της χρόνιας μυελογενούς λευχαιμίας. Η χρόνια μυελογενής λευχαιμία θεωρείται μια από τις πιο θανατηφόρες μορφές καρκίνου που πλήττει τόσο ενήλικες όσο και παιδιά, ενώ η θεραπευτική αγωγή της ήταν, μέχρι τώρα, άκρως επώδυνη και περιορισμένης αποτελεσματικότητας. Χάρη στο φάρμακο των Zimmermann-Druker και της ομάδας του, το οποίο έχει να επιδείξει πρωτοφανή ποσοστά ανάρρωσης ασθενών (98%), η μάχη με τη μάστιγα του καρκίνου μοιάζει για πρώτη φορά να μπορεί να κερδηθεί στο άμεσο μέλλον.

Το βραβείο για τις Μικρές και Μικρομεσαίες επιχειρήσεις (Small and Medium-Sized Enterprises/research) απονεμήθηκε στον Joseph Le Mer για τον καινοτόμο εναλλάκτη θερμότητάς που κάνει τα συστήματα θέρμανσης πιο αποδοτικά και οικονομικά. Σε αντίθεση με τους καθιερωμένους εναλλάκτες θερμότητας, ο εναλλάκτης του Le Mer λειτουργεί με ένα μοναδικό σωλήνα αντί για δύο ή τρεις σωλήνες. Αυτό τον καθιστά πιο οικονομικό στην παραγωγή, πιο ελαφρύ και ικανό να επιτύχει μεγαλύτερα ποσοστά μεταφοράς θερμότητας, ενώ η ενεργειακή αποδοτικότητά του εξασφαλίζει τη μικρότερη δυνατή επιβάρυνση του περιβάλλοντος. Ο Le Mer και ο εναλλάκτης του βρήκαν στέγη το 1993 στη μικρομεσαία επιχείρηση του ιταλού Rocco Giannoni στη Γαλλία, η οποία εξελίχθηκε έκτοτε σε μια βιομηχανία 700 εργαζομένων με τζίρο 135 εκατ. ευρώ.

Τέλος, στην κατηγορία των Μη-Ευρωπαίων Εφευρετών (Non-European Inventors) το βραβείο δόθηκε στον Κινέζο Zhou Yiqing για το ανθελονοσιακό φάρμακο Coartem που διατίθεται από το 2001 από τη φαρμακευτική εταιρία Novartis. Η ελονοσία είναι η πιο ολέθρια παρασιτική λοίμωξη, η οποία σκοτώνει έναν άνθρωπο κάθε 30 δευτερόλεπτα - στις περισσότερες περιπτώσεις πρόκειται για παιδί κάτω τον 5 ετών σε κάποια από τις φτωχότερες χώρες του πλανήτη όπου κυρίως ενδημεί. Αναζητώντας μια φθηνή θεραπεία, ο καθηγητής Zhou Yiqing και η ομάδα του Μικροβιολογικού και Επιδημιολογικού Ινστιτούτου του Πεκίνου ανέτρεξαν σε αρχαία κινέζικα φάρμακα και ανακάλυψαν τις ανθελονοσιακές ιδιότητες ενός φυτικού συστατικού, της αρτεμισινίνης, στην οποία βάσισαν το νέο φάρμακο. Το Coartem, φθηνό στην παραγωγή και άκρως αποτελεσματικό, είναι σήμερα το κύριο φάρμακο αντιμετώπισης της ελονοσίας και έχει σώσει περίπου 550.000 ζωές.

Τα βραβεία για τον Ευρωπαίο Εφευρέτη της Χρονιάς θεσπίστηκαν το 2006 από το Ευρωπαϊκό Γραφείο Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας (European Patent Office - EPO) και τη Γενική Διεύθυνση Επιχειρήσεων και Βιομηχανίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Βραβεύοντας κάθε χρόνο σημαντικές εφευρέσεις που έχουν μεγάλο αντίκτυπο στην καθημερινότητα των ανθρώπων, έχουν σαν στόχο να αποδώσουν στους εφευρέτες την αναγνώριση που αξίζουν και να δημιουργήσουν στο χώρο ευγενή άμιλλα.

Όπως επισήμανε ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Gunter Verheugen (Επίτροπος αρμόδιος για τις Επιχειρήσεις και τη Βιομηχανία) κατά τη φετινή τελετή απονομής, "Οι νικητές των βραβείων είναι μια περίτρανη απόδειξη του πλούτου της ανθρώπινης φαντασίας και της σημασίας της τεχνολογικής καινοτομίας. Οι εφευρέσεις τους σώζουν ζωές σε όλο τον κόσμο και προστατεύουν το περιβάλλον, ενώ το καινοτόμο πνεύμα τους συμβάλλει στη δημιουργία εργασιακών θέσεων στην Ευρώπη και ενδυναμώνει την ανταγωνιστικότητα. Ελπίζω οι εφευρέτες αυτοί να ενθαρρύνουν και άλλους να ακολουθήσουν το παράδειγμά τους".

Η Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Γραφείου Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας Alison Brimelow δήλωσε με τη σειρά της: "Τα βραβεία τιμούν τη δημιουργικότητα όλων των εφευρετών που, εφαρμόζοντας τις τεχνικές, επιστημονικές και πνευματικές τους ικανότητες, πραγματοποιούν μια τεράστια συνεισφορά στην τεχνολογική πρόοδο, την ανάπτυξη και την εργασία στην Ευρώπη. Τέτοιες ικανότητες είναι ιδιαιτέρως σημαντικές δε δύσκολους οικονομικά καιρούς".

www.ekt.gr, με πληροφορίες από Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Ευρωπαϊκό Γραφείο Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας