30/05/2007

Εφευρέσεις που αφορούν βιοδιασπώμενα πλαστικά, επαναστατικές τεχνολογίες αισθητήρων, φάρμακα για την καταπολέμηση του ιού HIV και θεραπείες για αυτοάνοσες παθήσεις πρωταγωνίστησαν στην απονομή των Βραβείων του Ευρωπαίου Ερευνητή 2007 ("European Inventor of the Year 2007"), που διοργάνωσαν πρόσφατα στο Μόναχο το Ευρωπαϊκό Γραφείο Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας (EPO) και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Στόχος των Βραβείων, που απονέμονται για δεύτερη συνεχή χρονιά, είναι η αναγνώριση εφευρετών και καινοτομιών που συμβάλλουν στην τεχνολογική πρόοδο και την οικονομική ανάπτυξη της Ευρώπης. Στο διαγωνισμό συμμετείχαν εφευρέσεις μεμονωμένων ερευνητών ή/και ομάδων που έχουν κατοχυρωθεί με διπλώματα ευρεσιτεχνίας και εξελίχθηκαν σε σημαντικές καινοτομίες. Η αξιολόγηση πραγματοποιήθηκε από 3.500 εμπειρογνώμονες του Ευρωπαϊκού Γραφείου Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας, ενώ η τελική επιλογή έγινε από ανεξάρτητη επιτροπή. Απονεμήθηκαν συνολικά τέσσερα βραβεία στις κατηγορίες: Βιομηχανία, Μικρομεσαίες επιχειρήσεις/Έρευνα, Τρίτες χώρες και Επίτευγμα ζωής. Οι νικητές των βραβείων είναι:

- Βιομηχανία: Οι Dr Franz Laermer και Andrea Urban (Robert Bosch GmbH, Στουτγάρδη/Γερμανία) ανέπτυξαν τη διαδικασία "Bosch Process" για την κατασκευή μικροσκοπικών αισθητήρων πυριτίου, υψηλής ακρίβειας, με τη χρήση τεχνολογιών πλάσματος. Στόχος της εφεύρεσης ήταν η χάραξη μικροδομών με κατακόρυφα πλευρικά τοιχώματα σε δίσκους πυριτίου, με μεγάλη ταχύτητα και ακρίβεια. Η εφεύρεση κατοχυρώθηκε με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας το 1993 και λίγα χρόνια αργότερα, το 1997, η Bosch την αξιοποίησε στην αγορά, στους προστατευτικούς αερόσακους αυτοκινήτων (airbags). Οι αισθητήρες βρίσκουν επίσης εφαρμογή σε κινητά τηλέφωνα, φορητούς υπολογιστές, εκτυπωτές υψηλής ευκρίνειας, καθώς και σε ιατρικές εφαρμογές όπως DNA chips και αισθητήρες αρτηριακής πίεσης μίας χρήσεως.

- Μικρομεσαίες επιχειρήσεις/Έρευνα: Οι Dr Catia Bastioli Vittorio Bellotti, Luciano Del Giudice and Roberto Lombi (Novamont S.p.a., Novara/Ιταλία), εφηύραν τα βιοδιασπώμενα πλαστικά, τα οποία διαλύονται και μετασχηματίζονται σε χώμα, σε διάρκεια 3-8 εβδομάδων μετά την απόθεσή τους σε έναν χώρο ταφής απορριμμάτων. Τα πλαστικά αυτά βασίζονται σε αδιάλυτο άμυλο, είναι ανανεώσιμα και ανακυκλώσιμα, ενώ μειώνουν τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου.

- Τρίτες (Μη-Ευρωπαϊκές) Χώρες: Οι Joseph Vacca, Katharine Holloway, Bruce Dorsey, Randall Hungate και James Guare (Merck Research Laboratories, Westpoint/PA, USA) ανέπτυξαν τη σύνθεση που εξελίχθηκε στη επαναστατική θεραπεία Crixivan για ασθενείς του ιού HIV. Η θεραπεία σταματά τον αναδιπλασιασμό του ιού, αναστέλλοντας τη δράση του πρωτεολυτικού ένζυμου. Το ένζυμο αυτό χρησιμοποιείται από τους ιούς για τη διάσπαση νεήλατων πρωτεϊνών (nascent proteins) και την τελική σύνθεση νέων ιών. Το φάρμακο μειώνει το ιικό φορτίο των ασθενών και αποτρέπει την εξέλιξη του ιού σε AIDS.

- Επίτευγμα ζωής: Ο Prof. Marc Feldmann (Kennedy Institute of Rheumatology, Λονδίνο/Ην. Βασίλειο) προσδιόρισε το ρόλο των κυτοκινών στη θεραπεία αυτοάνοσων παθήσεις, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα, και ανέπτυξε μια θεραπεία που βοήθησε εκατομμύρια ασθενείς σε όλο τον κόσμο. Οι κυτοκίνες απελευθερώνεται από τα ασθενή κύτταρα με σκοπό την ενεργοποίηση του ανοσοποιητικού συστήματος. Ο Prof. Feldmann ανακάλυψε πως στις αυτοάνοσες ασθένειες οι κυτοκίνες είναι ιδιαίτερα αυξημένες γύρω από τα ειδάλλως υγιή κύτταρα. Αυτό εξηγεί την επιθετική αντίδραση του σώματος στις περιοχές της φλεγμονής γύρω από τις αρθρώσεις του ασθενή. Αναλύοντας τους ιστούς, ανακάλυψαν πως αρκετά είδη κιτοκινών προκαλούν φλεγμονώδεις αντιδράσεις στη ρευματοειδή αρθρίτιδα. Στη συνέχεια, αναπτύχθηκε θεραπεία για την παρεμπόδιση της παραγωγής των κυτοκινών στη φλεγμονή.

Στην εκδήλωση για την απονομή των βραβείων, που τίμησαν με την παρουσία τους ο Alain Pompidou, πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Γραφείου Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας, και ο Gunter Verheugen, Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ενώ παρευρέθηκαν περισσότεροι από 600 εκπρόσωποι της ακαδημαϊκής και βιομηχανικής κοινότητας. Ο κ. Pompidou υπογράμμισε πως τα Βραβεία αναδεικνύουν τόσο τα εξαιρετικά επιτεύγματα των Ευρωπαίων ερευνητών, όσο και την χρησιμότητα της προστασίας των ευρεσιτεχνιών. Ο κ. Verheugen τόνισε πως οι πρωτοπόρες εφευρέσεις αποδεικνύουν τις δυνατότητες της Ευρώπης στην καινοτομία, η οποία αποτελεί και τη βάση για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας.

www.ekt.gr, με πληροφορίες από EPO