11/04/2005

Καθώς οι επιστήμονες σε όλο τον κόσμο ανακαλύπτουν συνεχώς καινούργια στοιχεία σχετικά με το ρόλο των ριβονουκλεϊκών οξέων (RNA) στη γενετική και στην ανάπτυξη των οργανισμών αλλά και των ασθενειών, οι έρευνες σε αυτό τον τομέα αυξάνονται με εκθετικό ρυθμό. Η συνεχώς παραγόμενη γνώση σε αυτό το επιστημονικό πεδίο δημιουργεί την ανάγκη ανάπτυξης μια κοινής "γλώσσας" για τους ερευνητές.

Μια διεθνής ομάδα από επιστήμονες που δραστηριοποιούνται στον τομέα του RNA δημιούργησε την Κοινοπραξία για την Οντολογία του RNA (RNA Ontology Consortium). Πρόκειται για ένα πενταετές ερευνητικό έργο στο οποίο συμμετέχουν επιστήμονες από τις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γαλλία, τον Καναδά και την Αυστραλία, και έχει ως στόχο να δημιουργήσει ένα ενιαίο σύστημα που θα περιέχει, θα περιγράφει και θα συγκρίνει τα αποτελέσματα των ερευνών τους.

"Η κοινοπραξία θα αναπτύξει ένα κοινό λεξιλόγιο και επιστημονικά μοντέλα που θα σχετίζονται με τη δομή και τη λειτουργία του RNA. Αυτή η πρωτοβουλία θα επιτρέψει στους επιστήμονες από όλο τον κόσμο να επικοινωνούν μεταξύ τους και να ενοποιήσουν σε ένα ενιαίο σύστημα όλες τις πληροφορίες που συγκεντρώνουν σχετικά με τα μόρια του RNA", εξηγεί ο επιστημονικός υπεύθυνος του έργου Δρ Νεοκλής Λεοντής από το Πανεπιστήμιο Bowling Green State των ΗΠΑ. Και προσθέτει "Μια τέτοια ενέργεια θα μας επιτρέψει να μετατρέψουμε όλες τις πληροφορίες που υπάρχουν για το RNA σε γνώση και θα μας βοηθήσει να κατανοήσουμε με ποιον τρόπο δημιουργούνται και αναπτύσσονται τα μόρια. Αυτή η γνώση θα είναι το κλειδί για τη θεραπεία των κληρονομικών ασθενειών".

Όπως εξηγεί ο καθηγητής, η δημιουργία της οντολογίας του RNA θα επιτρέψει στην Κοινοπραξία να ενσωματώσει σε ένα ενιαίο σύνολο τις μεθόδους και τους όρους που χρησιμοποιούν διάφορες ομάδες ερευνητών όπως οι χημικοί, μοριακοί βιολόγοι, γενετιστές καθώς και οι επιστήμονες που ασχολούνται με την πληροφορική και τη δομική βιολογία. Η ομάδα του έργου αναμένεται καταρχήν να προσδιορίσει όλα τα μοτίβα του RNA όπως αναφέρονται στην επιστημονική βιβλιογραφία ή εμφανίζονται στις βάσεις δεδομένων και στη συνέχεια θα δώσει σε καθένα από αυτά ένα κοινά αποδεκτό ορισμό.

Στη παρούσα φάση, ορισμένοι ερευνητές που συμμετέχουν στο έργο έχουν εστιάσει τις προσπάθειες τους στις αλληλουχίες των μορίων του RNA, ενώ άλλοι μελετούν τις τρισδιάστατες δομές τους. Σε επόμενο στάδιο προβλέπεται η ενοποίηση των βάσεων δεδομένων των αλληλουχιών του RNA και της τρισδιάστατης δομής των μορίων του RNA. Τα αποτελέσματα της προσπάθειας των ερευνητών θα είναι προσβάσιμα και ηλεκτρονικά.

Τα μόρια του RNA είναι το "λογισμικό που ελέγχει τον τρόπο με τον οποίο τα γονίδια δημιουργούν πρωτεΐνες", εξηγεί ο Δρ Λεοντής. Η μοναδικότητά τους έγκειται στην ικανότητά τους να αποθηκεύουν, να μεταδίδουν και να επεξεργάζονται πληροφορίες. Οι συνεχείς επιστημονικές ανακαλύψεις που παρουσιάζουν άγνωστες μέχρι σήμερα λειτουργίες μορίων του RNA δείχνουν ότι τα ριβονουκλεϊκά οξέα έχουν σπουδαιότερο ρόλο από ό,τι αρχικά υπολογιζόταν, με τις πιθανές μελλοντικές εφαρμογές αυτής της γνώσης να είναι τεράστιες. "Η επιστήμη του RNA ήδη διαδραματίζει σημαντικό ρόλο όσον αφορά στην κατανόηση του μεταβολισμού και της φυσιολογίας καθώς και στον σχεδιασμό νέων γονιδιακών θεραπειών", επισημαίνει ο ίδιος.

www.ekt.gr, με πληροφορίες από CORDIS

Επιμέλεια: Βασίλης Ντίνος