07/03/2008

Με την ευκαιρία της συμπλήρωσης του πρώτου από τα επτά χρόνια "ζωής" του 7ου Προγράμματος Πλαίσιο για την έρευνα της ΕΕ, ο Επίτροπος για την Επιστήμη και την Έρευνα, Janez Potocnik, παραχώρησε συνέντευξη στην CORDIS (Κοινοτική υπηρεσία πληροφόρησης για την έρευνα και καινοτομία), στην οποία χαρακτηρίζει το 7ο ΠΠ "ένα είδος μεταβατικού προγράμματος" που θα κατευθύνει την ευρωπαϊκή ερευνητική κοινότητα στα νέα μέσα υλοποίησης που δημιουργήθηκαν πέρυσι.

Πολλά από τα νέα μέσα υλοποίησης εξωτερίκευσαν τη διαχείριση των ερευνητικών έργων, αναθέτοντας την ευθύνη της διαχείρισης κονδυλίων του 7ου ΠΠ σε φορείς εκτός της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ο κ. Potocnik θα ήθελε να δει ακόμη μεγαλύτερα βήματα προς αυτή την κατεύθυνση στο επόμενο Πρόγραμμα Πλαίσιο.

Ένα από τα νέα στοιχεία του 7ου ΠΠ είναι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας (European Research Council - ERC), που ιδρύθηκε το 2007 και χρηματοδοτεί έρευνα αιχμής με μοναδικό κριτήριο την αριστεία. Ο Επίτροπος θεωρεί το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας τη "σημαντικότερη επανάσταση στο 7ο ΠΠ" και δηλώνει απολύτως βέβαιος ότι ο φορέας αυτός θα καθορίσει τον Ευρωπαϊκό Χώρο Έρευνας στο μέλλον. Η τεράστια επιτυχία της πρώτης πρόσκλησης του ERC για προτάσεις είναι ενδεικτική της αποδοχής του.

Αλλη μια σημαντική καινοτομία του 7ου ΠΠ ήταν οι Κοινές Τεχνολογικές Πρωτοβουλίες (Joint Technology Initiatives). Πρόκειται για συνεργασίες δημόσιου και ιδιωτικού τομέα που καλούνται να αντιμετωπίσουν ορισμένες από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για το μέλλον: κυψέλες καυσίμων και τεχνολογίες υδρογόνου, νανοηλεκτρονική, μεταφορές φιλικές προς το περιβάλλον, ενσωματωμένα υπολογιστικά συστήματα και καινοτόμα φάρμακα. Οι πρωτοβουλίες αυτές έχουν μακροπρόθεσμο χρονικό ορίζοντα, αλλά σύμφωνα με τον J. Potocnik, οι αντιδράσεις του επιχειρηματικού κόσμου είναι ήδη πολύ θετικές. "H αλήθεια είναι", λέει, "πως όταν υποστηρίζεις τέτοιου είδους προτάσεις δεν μπορείς να γνωρίζεις πόσο επαναστατικές είναι. Όταν τις βλέπεις να εφαρμόζονται στην πράξη, τότε καταλαβαίνεις πραγματικά τι έχεις κάνει".

Τα νέα μέσα υλοποίησης διαχέουν τις διοικητικές ευθύνες από τη Γενική Διεύθυνση Έρευνας προς εξωτερικούς φορείς, δημιουργώντας κόμβους κάτω από την ομπρέλα του Προγράμματος Πλαίσιο. Σύμφωνα με τον Επίτροπο, "αυτή είναι η κατεύθυνση στην οποία πρέπει να κινηθούμε: αυξάνοντας τη δικαιολόγηση για χρηματοδότηση και μειώνοντας παράλληλα τον σκεπτικισμό σχετικά με την οικονομική διαχείριση". Έτσι, η Γενική Διεύθυνση θα μπορέσει να υιοθετήσει μια περισσότερο "υπουργική" προσέγγιση, καθώς, παρόλο τον διπλασιασμό του προϋπολογισμού για την έρευνα μεταξύ 2007 και 2013, το προσωπικό της ΓΔ που διοικεί το 7ο ΠΠ θα παραμείνει σταθερό.

Η συμμετοχή των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ) στο 7ο ΠΠ ξεπέρασε το στόχο του 15% και ανήλθε στο 20%, αν και δεν έχει ακόμα εξακριβωθεί εάν όλες οι επιχειρήσεις που συμμετείχαν ως ΜΜΕ εμπίπτουν όντως στο ορισμό της ΕΕ για τις μικρομεσαίες.

Ένα από τα σημεία που θα μπορούσαν να βελτιωθούν είναι η συμμετοχή των νέων κρατών μελών της ΕΕ στο Πρόγραμμα Πλαίσιο: παρόλο που το ποσοστό επιτυχίας είναι πολλές φορές υψηλό, ο συνολικός αριθμός των υποβαλλόμενων προτάσεων παραμένει χαμηλός.

Ο κ. Potocnik πιστεύει ότι "κάθε ημέρα που περνάει, τα δεδομένα αλλάζουν. Αυτό που έχει σημασία είναι ότι η προσέγγισή μας, μας δεσμεύει να αναθεωρούμε διαρκώς τη στρατηγική μας".

www.ekt.gr, με πληροφορίες από CORDIS