17/04/2013

Σύμφωνα με τον πίνακα επιδόσεων της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης για το 2013, ο τομέας της καινοτομίας παρουσιάζει σταθερή βελτίωση, παρά τη συνεχιζόμενη οικονομική κρίση σε ορισμένες περιοχές της Ευρώπης. Παράλληλα, όμως, το χάσμα μεταξύ των χωρών που καινοτομούν εξακολουθεί να διευρύνεται, καθώς οι σταθερά καινοτόμοι χώρες βελτιώνουν σημαντικά τις επιδόσεις τους, ενώ άλλες δε σημειώνουν καμία πρόοδο. Η συνολική κατάταξη στην ΕΕ παρουσιάζει τη Σουηδία στην κορυφή, ακολουθούμενη από τη Γερμανία, τη Δανία και τη Φινλανδία. Η Εσθονία, η Λιθουανία και η Λετονία είναι οι χώρες που σημείωσαν τη μεγαλύτερη βελτίωση σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Αφ'ενός, τα άριστα ερευνητικά συστήματα, η εμπορική εκμετάλλευση των καινοτομιών και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις είναι οι παράγοντες που καθορίζουν την ανάπτυξη της καινοτομίας στην ΕΕ. Αφ'ετέρου, η μείωση των επενδύσεων των επιχειρήσεων και των επενδύσεων σε κεφάλαια επιχειρηματικού κινδύνου κατά τα έτη 2008-2012 επηρέασε αρνητικά τις επιδόσεις στον τομέα της καινοτομίας.

Τα κράτη μέλη κατατάσσονται σε τέσσερις ομάδες ανάλογα με τις επιδόσεις τους. Τους πρωτοπόρους καινοτομίας αποτελούν η Σουηδία, η Γερμανία, η Δανία και η Φινλανδία, παρουσιάζοντας επιδόσεις πολύ υψηλότερες από το μέσο όρο της ΕΕ. Ακολουθούν οι χώρες με καλές επιδόσεις καινοτομίες, όπως οι Κάτω Χώρες, το Λουξεμβούργο, το Βέλγιο, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Αυστρία, η Ιρλανδία, Γαλλία, η Σλοβενία, η Κύπρος και η Εσθονία, με επιδόσεις υψηλότερες από τον μέσο όρο της ΕΕ.

Η τρίτη ομάδα είναι οι χώρες με μέτριες επιδόσεις καινοτομίας, την οποία απαρτίζουν η Ιταλία, η Ισπανία, η Πορτογαλία, Η Τσεχική Δημοκρατία, η Ελλάδα, η Σλοβακία, η Ουγγαρία, η Μάλτα και η Λιθουανία, με επιδόσεις χαμηλότερες από τον μέσο όρο. Την τελευταία ομάδα απαρτίζουν οι χώρες με χαμηλές επιδόσεις καινοτομίας, πολύ χαμηλότερες από τον μέσο όρο, όπως η Πολωνία, η Λετονία, η Ρουμανία και η Βουλγαρία.

Ο πίνακας επιδόσεων καινοτομίας της Ένωσης για το 2013 βασίζεται σε 24 δείκτες, ομαδοποιημένους σε τρεις βασικές κατηγορίες και σε οκτώ διαστάσεις. Η πρώτη κατηγορία είναι οι "Καταλύτες", δηλαδή τα βασικά στοιχεία που καθιστούν δυνατή την καινοτομία, όπως οι ανθρώπινοι πόροι, τα ανοικτά, άριστα και ελκυστικά συστήματα έρευνας, η χρηματοδότηση και η υποστήριξη. Η επόμενη κατηγορία είναι οι "Δραστηριότητες Επιχειρήσεων", οι οποίες περιλαμβάνουν τις επενδύσεις επιχειρήσεων, διάφορες συνδέσεις και επιχειρηματικότητα και τα περιουσιακά στοιχεία διανοητικής ιδιοκτησίας. Τέλος, είναι τα "Αποτελέσματα", τα οποία δείχνουν τον τρόπο με τον οποίο οι προσπάθειες αυτές μετατρέπονται σε πλεονεκτήματα για την οικονομία στο σύνολό της.

Η Ελλάδα κατατάσσεται στις χώρες με μέτριες επιδόσεις στην καινοτομία. Ενώ η χώρα παρουσιάζει βελτίωση στον τομέα της καινοτομίας και στην ανάπτυξη ανοικτών, άριστων και ελκυστικών ερευνητικών συστημάτων και υποδομών, την περαιτέρω πρόοδό της εμποδίζουν η σχετική έλλειψη οικονομικής υποστήριξης, η μείωση των επενδύσεων σε κεφάλαια επιχειρηματικού κινδύνου και τα χαμηλά ποσοστά περιουσιακών στοιχείων διανοητικής ιδιοκτησίας.

Οι πιο καινοτόμες χώρες της ΕΕ παρουσιάζουν κοινά χαρακτηριστικά όσον αφορά τα πλεονεκτήματα των συστημάτων έρευνας και καινοτομίας που διαθέτουν, όπως ο βασικός ρόλος των επιχειρήσεων και του τομέα της τριτοβάθμιας εκπαιδευσης σχετικά με την καινοτομία. Οι χώρες αυτές εμφανίζουν πολύ καλές επιδόσεις στους επιχειρηματικούς τομείς, ειδικά σε ό,τι αφορά στις δαπάνες για την έρευνα και την ανάπτυξη, τις αιτήσεις διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας και τους ισχυρούς δεσμούς μεταξύ βιομηχανίας και επιστήμης. Η σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες επιβεβαιώνει τη θέση της Ελβετίας ως του μέγιστου πρωτοπόρου καινοτομίας.

Σχετικά με τη θέση της ΕΕ σε διεθνές επίπεδο, τα φετινά αποτελέσματα δίνουν ακόμη μία φορά προβάδισμα στη Νότια Κορέα, τις ΗΠΑ και την Ιαπωνία. Το προβάδισμα της Νότιας Κορέας στις επιδόσεις καινοτομίας απέναντι στην ΕΕ αυξάνεται, αλλά από το 2008 η ΕΕ έχει καταφέρει να καλύψει κατά το ήμισυ το χάσμα που τη χωρίζει από τις ΗΠΑ και την Ιαπωνία. Οι δαπάνες για την έρευνα και την ανάπτυξη των επιχειρήσεων, οι συνδημοσιεύσεις ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας και η καινοτομία στην τριτοβάθμια εκπαίδευση είναι τομείς στους οποίους υστερεί η ΕΕ σε σχέση με τους πρωτοπόρους στην καινοτομία σε παγκόσμιο επίπεδο. Ωστόσο, η ΕΕ εξακολουθεί να έχει καλύτερες επιδόσεις από την Αυστραλία, τον Καναδά, τη Βραζιλία, τη Ρωσία, την Ινδία, την Κίνα και τη Νότια Αφρική.

Ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ. Antonio Tajani, Επίτροπος αρμόδιος για τη βιομηχανία και την επιχειρηματικότητα, δήλωσε ότι οι επενδύσεις στην καινοτομία είναι καίριας σημασίας για τη διατήρηση της ανταγωνιστικότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε παγκόσμιο επίπεδο και είναι απαραίτητη η ενθάρρυνση της επιχειρηματικότητας, καθώς οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις αποτελούν κινητήρια δύναμη καινοτομίας. Η Επίτροπος κ. Maire Geoghegan-Quinn, αρμόδια για την έρευνα, την καινοτομία και την επιστήμη τόνισε ότι η καινοτομία πρέπει να βρίσκεται στο επίκεντρο της πολιτικής όλων των κρατών μελών, προκειμένου να επιτευχθεί μεγαλύτερη πρόοδος και να αποφευχθεί το χάσμα μεταξύ των χωρών στην Ευρώπη.

www.ekt.gr, με πληροφορίες από Ευρωπαϊκή Επιτροπή